Nov 7, 2024

ပေးသူ ယူသူ မည်သူ တာဝန်ပိုကြီးသနည်း

ဒီနေ့မှာလည်း ကြော်ငြာစာရင်းထဲပါ စာကြည့်တိုက်တွေထဲက အနီးအနားရှိတဲ့စာကြည့်တိုက်ကို ပြေးပါတယ်။ BBG 2024 (Big Book Giveaway 2024) ဒုတိယမြောက်နေ့။ လိုချင်တဲ့စာအုပ်အမျိုးအစားက တခါတည်း သတ်မှတ်ပြီးသားပါ။ အဲဒီစာအုပ်မျိုးဆိုရင် ပထမဦးစားပေးအနေနဲ့ ယူပါမယ်။

မနေ့ကတုန်းက စာကြည့်တိုက်မှာ အများဆုံး စာအုပ်(၅)အုပ်ကို ဆယ်မိနစ်အတွင်း ရွေးချယ်ယူရပါတယ်။
ဒီနေ့မှာတော့ စာအုပ်တွေရွေးဖို့ယူဖို့ အချိန်ဘယ်လောက်ကျန်သေးတယ်၊ စာအုပ်တွေကိုလည်း ကြိုက်သလောက်ယူနိုင်တယ်ဆိုတာ ဒီပွဲကိုစီစဉ်တဲ့သူတွေက ပြောပေး ကြေငြာပေးပါတယ်။ အချိန်ပြည့်ဖို့ သုံးဆယ်စက္ကန့်လိုတာကိုလည်း သူတို့က ပြောပေးပါတယ်။ လေးအုပ်ယူပြီးအထွက်မှာမှ လိုချင်တဲ့စာအုပ်ပါးလေးရလို့ ကောက်ယူရင်းထွက်ခဲ့ပါတယ်။
မနေ့ကလိုပဲ စာအုပ်(၅)အုပ်ပိုက်ပြီး ဓါတ်ပုံရိုက်ပေးဖို့ ပွဲစီစဉ်နေသူထဲက တယောက်ကို အကူအညီတောင်းပါတယ်။
ဟိုးတုန်းက လုပ်ဖြစ်ခဲ့တာလေး တခုရှိပါတယ်။ မိတ်ဆွေတွေ လက်ထပ်ကြတဲ့ပွဲမှာ စာအုပ်တအုပ် လက်ဆောင်အဖြစ် ပေးလေ့ရှိတာပါ။ ဒါက ပေးတုန်းကပါ။ သူတို့တွေ ဇနီးမောင်နှံဖြစ်ပြီး သူတို့ထဲက တယောက်ယောက်ဖတ်ရင်လည်း ဖတ်၊ နှစ်ယောက်စလုံး ဖတ်ရင်လည်း ဖတ်၊ သူတို့မဖတ်လည်း အဲဒီစာအုပ်သိမ်းထားပြီး သူတို့မွေးတဲ့ကလေး ကြီးလာတဲ့အခါ စာဖတ်ဖို့ရှာလို့ အဲဒီလက်ဆောင်စာအုပ်ကို ကောက်ဖတ်ရင်းလည်း ဖတ်ကြဖို့ဆိုတဲ့ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ပေါ့။ ဒါက ပေးတုန်းက ရည်ရွယ်ချက်ပါ။ ထိုထိုပေးလိုက်သော စာအုပ်များနဲ့ပတ်သက်လို့ မှတ်ချက်လည်း ရခဲ့ဖူးပါတယ်။
တခြားသူကပေးလို့ ယူခဲ့တာလည်း ရှိပါတယ်။
"ရော့ကွာ ဒီစာအုပ်လေးဖတ်ကြည့်၊ ပြီးရင် နောက်တယောက်ကို ဆက်မျှလိုက်" လို့ ပေးတဲ့စာအုပ်တွေ။
ဘာသာရေးလို့ပတ်သက်လို့ ဖားအောက်ဆရာတော်ကြီးရဲ့ "နိဗ္ဗာန်သို့သွားရာ တစ်ကြောင်းတည်းသောလမ်း" ဆိုတဲ့စာအုပ်။
အစ်မတယောက်ပေးလိုက်တဲ့ ဆရာပါရဂူရဲ့ စာအုပ်အတော်များများ။
ဒါတွေက ပေးလို့ယူရတာတွေ။
တခါမှာတော့ ပေးတာမဟုတ်ဘဲနဲ့ စာအုပ်ရှိတဲ့နေရာကို မေးမြန်းပြီး ကိုယ်တိုင်သွားရောက်အလှူခံခဲ့တာလေး သတိရမိတယ်။
ဗန်းမော်ဆရာတော်ကြီးဟောတဲ့ "ပဋ္ဌာန်းတရားတော်"ဆိုတဲ့စာအုပ်။
"ကျနော့်ဗျာ၊ တရားပွဲမှာရတဲ့အဲဒီစာအုပ်ဖတ်ပြီး သဘောကျလို့၊ မိတ်ဆွေတွေလည်း ပြန်မျှချင်ပါတယ်၊ ရှိသလောက်ပေးပါ၊ အလှူခံပါတယ်ခင်ဗျာ"ဆိုပြီး အတင်းကာရော အလှူခံခဲ့ဖူးပါတယ်။ အခုအထိ အကြိမ်ကြိမ်ပြန်ဖတ်ဖြစ်နေရတဲ့ စာအုပ်ပါပဲ။
ယူတဲ့သူက တာဝန်ပိုကြီးပါတယ်။
မနေ့ညတုန်းက ဒီက ဝါတွင်းကာလတရားပွဲ(တနင်္ဂနွေနေ့ညတိုင်း)ကို နာယူဖြစ်တယ်။ ဆရာတော်ဟောတဲ့အထဲမှာ ကြားဖူးနေကျ တရားတပုဒ်ပါတယ်။ အမေနဲ့သမီးနဲ့ နေ့စဉ်လှူနေကြ ဆွမ်းအလှူကို ကောင်းမွန်စွာစီစဉ်နေကြပုံကို ကြားလိုက်ရတဲ့ ရဟန်းဟာ ဒီဆွမ်းကိုတော့ ငါသည် တရားထူး မရဘဲနဲ့ မသုံးဆောင်ဆိုပြီး ကျင့်ကြံအားထုတ်ပုံကို နာယူရပါတယ်။ ဆွမ်းလှူတဲ့ သားအမိကိုလည်း ချီးကျူးမိ၊ ဆွမ်းအလှူခံတဲ့ အဆိုပါ ရဟန်းရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ ဝီရိယကိုလည်း သာဓုခေါ်မိပါတယ်။
ယူတဲ့သူက တာဝန်ပိုကြီးပါတယ်။
စာအုပ်တွေ အလကားရလို့ ယူတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တယောက်ယောက်က ပေးလို့ရတာပဲဖြစ်ဖြစ်မှာ တာဝန်တခုက ရလာတဲ့စာအုပ်ကို ဖတ်ဖြစ်အောင် ဖတ်ရမယ်ဆိုတာပါပဲ။
တခါတလေမှာ အတွေးက ဒီလိုမျိုး လွဲချော်တတ်ကြပါတယ်။
ငါ/ငါတို့ လှူတယ်/ပေးတယ်။ သူ/သူတို့ ဘာလုပ်တယ် မသိ ဆိုတာမျိုးပါ။
မှတ်ထားရမှာ သတိပြုရမှာက လှူသူ ပေးသူက လှူပြီး ပေးပြီး ဖြစ်ပြီးသွားရင် ပူပင်စရာမလိုတော့ပါ။ ယူသွားသူ ရသွားသူကသာ အကျိုးရှိစွာ အသုံးချဖို့ ပူပင်ရမှာဖြစ်ကြောင်းပါ။
ထိုသို့သောအကြောင်းများကြောင့် ယူတဲ့သူ ရတဲ့သူက တာဝန်ပိုကြီးပါတယ်။
တခါတလေမှာ ပေးတဲ့သူမဟုတ်ဘဲ ယူတဲ့သူဖြစ်ဖို့လည်းလိုပါတယ်။ ဒါမှသာ ယူတဲ့သူဆိုတာ ဘယ်လိုပါလိမ့်ဆိုတာ ကိုယ်ချင်းစာစိတ်ဖြစ်ချင်လည်း ဖြစ်သွားနိုင်ပါလိမ့်မယ်။
စာအုပ်(၅)အုပ်ပွေ့ပိုက်ပြီးအထွက်မှာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ဆိုတာကို ပြောခဲ့တာထက် ဒီစာအုပ်တွေ ဖတ်ဖြစ်အောင်ဖတ်ပါ့မယ်ဆိုတာကိုတော့ ရင်ထဲကနေပဲ ပြောခဲ့ပါကြောင်း။
ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၂-စက်တင်ဘာ-၂၀၂၄

မန်းတောင်လကျ်ာ တေဘုမ္မာ

သီချင်းနာမည်နှစ်ပုဒ်။ ဆက်စပ်ကြည့်ကြရအောင်။

ပထမသီချင်းက မြို့ဘွဲ့ယိုးဒယားဆိုပြီး နာမည်ကြီးတယ်။ အမည်မသိ သီချင်းစာဆိုက ရေးတယ်။ အစဉ်အဆက် ဆိုကြသူ တီးကြသူ စုံတယ်။ ဆိုတဲ့သူတွေကလည်း ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ဆိုကြတယ်။ တီးတဲ့ပညာရှင်တွေကလည်း တူရိယာမျိုးစုံနဲ့ လက်စွမ်းပြ တီးခတ်ကြတယ်။ ဆိုသူ တီးသူအားလုံးဟာ သူ့စတိုင်နဲ့သူ သူ့မူနဲ့သူ သူ့ဖန်တီးမှုနဲ့သူ နားထောင်ကောင်းအောင် ဆိုနိုင် တီးနိုင်ကြတယ်။ သီချင်းစာသားကြောင့် ဖြစ်မယ်လို့ မှတ်ယူမိတယ်။ သီချင်းစာသားကလည်း မူကွဲတွေရှိပြန်တယ်။
ဆိုကြတဲ့အထဲမှာ အဆိုတော် မစိမ်းစိမ်း ဆိုတာကို သဘောကျမိတယ်။
မန်းတောင်လကျ်ာသီချင်းနဲ့ပတ်သက်လို့ ရေးသားကြတဲ့စာတွေ ဆောင်းပါးတွေ ရှာတုန်းပါ။ ထူးထူးခြားခြား မတွေ့မိသေးပါ။ အထူးလေ့လာပြီး ရေးသားကြသူတွေ ရှိခဲ့ကောင်းပါရဲ့။
ဆရာကြီး ဦးပြုံးချို စုဆောင်းရေးသားခဲ့တဲ့ မဟာဂီတပေါင်းချုပ်ကြီး(၁၉၇၇) ထဲက "မန်းလေးတောင်လကျ်ာ" အစချီ သီချင်းအဆုံးမှာ မှတ်ချက်လေး ရေးထားတာက "၎င်းသီချင်းသည် အလွန်ရှေးကျသော စင်တော် မင်းသမီးများဆိုသော သီချင်းတည်း" လို့ ပါတယ်။
ဆရာကြီး ဦးပြုံးချို ဆိုတာက "တေဘုမ္မာ"သီချင်းကို ရေးဖွဲ့ခဲ့သူဖြစ်တယ်။ တေဘုမ္မာ သီချင်းကြောင့် ဦးပြုံးချိုဟာ ပညာ့အလင်း သတင်းစာတိုက်မှာ အယ်ဒီတာအဖြစ် ခေါ်ယူခြင်းခံရသူဖြစ်တယ် (ညွှန်း - ဝီကီပီးဒီးယား)။
အလွန်ရှေးကျတဲ့ အဲဒီ မန်းတောင်လကျ်ာလို့ နောက်ပိုင်းမှာ သီဆိုလာကြတဲ့ သီချင်းမှာ ပါတဲ့ စာသားတချို့ကို လိုက်ဆိုမိတယ် (ဦးပြုံးချို မူအတိုင်းဆိုပါစို့)
"တိုင်းလေရွှေပြည်၊ ပုံဝေးလို့ ရောက်လုပါပြီ"
၁၀-စက်တင်ဘာ-၂၀၂၄

ဆိုလို့များ

ပဲစားလေ့စားထရှိပေမယ့် မချက်တတ်။ ဟိုမေးဒီမေးနဲ့ တခါလောက် ချက်နည်းသိသွားရာကနေ အခုဆို သုံးခါမြောက်ချက်ဖြစ်ပါတော့မယ်။

ကုလားပဲဝါကို ရေညလုံးပေါက်စိမ်ရတယ်ဆိုလို့[၁]ရေစိမ်မယ်ကြံတယ်။ ဝယ်လာတဲ့ပဲထုပ်ကိုဖောက်မယ်ကြည့်တဲ့အခါ ပလတ်စတစ်အထုပ်ကို stapler နဲ့ တချက်ချုပ်ထားတာတွေတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့်ဒီလိုပဲထုပ်တွေကို အပူပေးပြီး လေလုံအောင်ပိတ်ထားကြတာများတယ်။ ဝယ်ခဲ့တဲ့ဆိုင်က မြန်အောင် stapler သုံးလိုက်တဲ့အခါ staple ကို ဂရုစိုက်ပြီးအထုပ်ကိုဖောက်ရတယ်။
Stapler ဆိုလို့[၂]ဒီကိရိယာလေးဟာ အရွယ်အစားမျိုးစုံရှိပြီး အသုံးဝင်နေတယ်။ သူ့အကြောင်းတခုတ်တရရေးပြထားကြတာကို ဖတ်ကြည့်ချင်မိတယ်။ ရုံးသုံး ကျောင်းသုံး အိမ်သုံး ဆေးရုံသုံးကနေ ဆိုင်သုံးအထိ သုံးနေရတယ်။ သူမရှိလည်း ရလားဆို ရတာပဲ။ မရှိမဖြစ်ပစ္စည်းတော့ မဟုတ်ပြန်ဘူး။ အင်း .. သူရှိရင်တော့ အတော်အဆင်ပြေတာ တွေ့ရပြန်တယ်။ သုံးစွဲနေသူတွေ ကြုံတတ်ကြလိမ့်မယ်။ ကိုယ်နှိပ်မယ့် အလှည့်ရောက်မှ ကုန်နေတာမျိုး။ အဲဒီလိုဖြစ်နေရင် staple လေးတွေ ထည့်ရတာက အလုပ်တလုပ်။ နှိပ်နေရင်း ကုန်သွားတဲ့အခါလည်း ရှိတတ်လိမ့်မယ်။ နှိပ်နေရင်း ကုန်သွားတယ်ဆိုလို့[၃] တခါမှာ အဲဒီလိုဖြစ်တဲ့အခါ အသစ်ထည့်ဖို့ကလည်း ပြတ်လပ်နေပြန်တယ်။ ဒီမှာကလည်း နှိပ်ကိုနှိပ်ချင်နေပြီ။ ဟိုရှာဒီရှာနဲ့ ဘယ်တုန်းက ဘယ်လိုဖြစ်ပြီး အံဆွဲထဲရောက်နေမှန်းမသိတဲ့ staple ဘူးသေးလေးတွေ့တာနဲ့ အားရဝမ်းသာသုံးမယ်ကြည့်တော့ staple တွေခမျာ သံချေးတက်နေတဲ့ staple တွေဖြစ်နေတယ်။
Stapler အကြောင်းနားလိုက်ပြီး ပဲထုပ်ဆီပြန်သွားရအောင်။ ပဲထုပ်မှာပါတဲ့ staple ကို သတိထားရတယ်။ သတိထားနေတဲ့ကြားထဲမှာ ကတ်ကြေးနဲ့ပလတ်စတစ်ကိုညှပ်ရင်း ဘယ်ကျသွားလဲမသိဖြစ်သွားတယ်။ ကတ်ကြေးဆိုလို့[၄] ကတ်ကြေးဆိုတာကလည်း ဘယ်ပဝေသဏီကတည်းက သုံးလာတဲ့ကိရိယာလည်း ဆိုတာ သိချင်မိတယ်။ သူလည်း အတော်အသုံးဝင်တဲ့ကိရိယာအသုံးအဆောင်ဖြစ်နေဆဲပဲ။
ကိရိယာအသုံးအဆောင်ဆိုလို့[၅] ဒီလို ကိရိယာမျိုးလေးတွေအကြောင်းရေးပြထားတဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ်ဖတ်ခဲ့ဖူးတယ်။ “The Evolution of Useful Things” ဖြစ်ဖို့များတယ်။ ဒီလိုမျိုးစာအုပ်တွေ ဘာသာပြန်ဖတ်ရရင် အသုံးဝင်မှာပဲ။ ဘာသာပြန်ဆိုလို့[၆] အားကစားနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဘာသာပြန်စာအုပ်တွေရှားတယ်။
ဘယ်ကျသွားမှန်းမသိတဲ့ staple ကို အချိန်ပေးပြီးလိုက်ရှာနေသေးတယ်။ နောက်မှ staple တချောင်းဟာ ကြမ်းပြင်ပေါ်ကျနေလည်း ဘာမှမဖြစ်လောက်ပါဘူးရယ်လို့ပဲ စိတ်ထဲမှတ်ယူပြီး ပဲကိုရေစိမ်တဲ့အလုပ်ကြီးအကိုင်ကြီးကို အောင်မြင်စွာနဲ့ လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့တယ်။
ဆိုလို့ ဘယ်နှစ်ခါများ စာထဲထည့်ရေးခဲ့မိပါလိမ့်။ အချိန်ရရင် အစက ပြန်ဖတ်ပေးပြီးကူရှာပေးပေါ့။ ရှာရလွယ်မှာပါ။
ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၂-အောက်တိုဘာ-၂၀၂၁
၂-အောက်တိုဘာ-၂၀၂၄

Go the extra mile

မနက်က တနေရာကို သွားပါတယ်။ သွားမယ့်နေရာကိုလည်း ဘယ်လိုမျိုး လာရမယ်ဆိုတာ လမ်းညွှန်ချက်ပေးထားတာ ရှိတယ်။ ဘယ်ဂိတ်ကနေလာရင် ဘယ်လိုလမ်းလျှောက်ပြီးလာ ဆိုပြီး လမ်းကြောင်းမြေပုံပေးထားပြီးသားဖြစ်တယ်။ သွားရမယ့်နေရာကို လွန်ခဲ့သော (၁၂)နှစ်တိတိက နှစ်ခါလောက် လမ်းလျှောက်ထွက်ရင်း ရောက်ခဲ့ဖူးတယ်။

မစိမ်းဘူး ဆိုပါစို့။
ဒါနဲ့ပဲ ဆင်းရမယ့်မှတ်တိုင်ရောက်တော့ ဆင်းတယ်။ မှတ်တိုင်ကနေ သွားရမယ့်ဂိတ်ဝင်ပေါက်ကို ရှာကြည့်တယ်။ ဝင်ပေါက်ရှိတဲ့လမ်းဟာ လောလောဆယ်မှာ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းခွင်တွေရှိနေတဲ့အတွက်ရယ် ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အဆောက်အအုံတချို့တိုးပွားလာပုံရတဲ့အတွက်ရယ်ကြောင့်
ဟိုးတုန်းကနဲ့မတူဘဲ ပြောင်းလဲနေတယ်။ ဝင်ပေါက်ရှာနေတဲ့အခါမှာ စီးလာတဲ့ကားပေါ်က ဆင်းသွားတဲ့ခရီးသည်တချို့သွားတဲ့ဘက်ကို ကြည့်လိုက်တယ်။
သူတို့က ဘယ်သွားနေတာလဲ။
တွေ့ပြီ ဝင်ပေါက်။
ဝင်ပေါက်ကနေ သွားရမယ့်နေရာကို အီးမေးလ်ကနေ ပို့ပေးထားတဲ့လမ်းညွှန်မြေပုံအတိုင်းကြည့်ပြီး သွားရင် အဆင်ပြေနိုင်တယ်။
အဆောက်အအုံတချို့ရှိတဲ့အတွက် သွားရမယ့်နေရာကို လှမ်းမမြင်ရ။ အဲဒါနဲ့ ရှေ့ကလာနေတဲ့ လူတယောက်ကို မေးလိုက်ပါတယ်။
သူက အဲဒီမှာ သန့်ရှင်းရေးလုပ်နေပုံရပါတယ်။ လက်ထဲမှာ တံမြက်စည်းရှည်လိုမျိုး ကိုင်ထားတယ်။ သွားချင်တဲ့နေရာကို ပြောလိုက်တယ်။ လမ်းညွှန်ပါလို့ မေးလိုက်တာပါ။ သူက တံမြက်စည်းကို ချလိုက်ရင်း သူလိုက်ပြပါမယ်ပြောတယ်။ သူ့နောက်ကနေ လိုက်သွားတယ်။
လမ်းပြပေးတဲ့သူဟာ သွားချင်တဲ့နေရာအထိကိုရောက်အောင် လိုက်ပို့ပေးမယ့်ပုံစံရှိပါတယ်။ သွားချင်တဲ့နေရာကို လှမ်းမြင်ရတဲ့အခါ သွားချင်တာ အဲဒီနေရာပဲလို့ပြောလိုက်ပါတယ်။ လိုက်ပြပေးတဲ့သူက ဆက်ပြီး ပို့ပေးမယ့်ပုံစံရှိပါတယ်။ ဆက်ပြီး သွားလိုက်တော့မယ်၊ ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ပြောတဲ့အခါ တည့်တည့်လျှောက် ဘယ်ဖက်ချိုးလိုက်လို့ ဆက်ပြီး လမ်းညွှန်လိုက်ပါသေးတယ်။
သွားမယ့်နေရာကို လမ်းလျှောက်နေရင်း တွေးမိပါတယ်။ သူသည် တံမြက်စည်းလှဲနေတယ်။ စေတနာ့ဝန်ထမ်းလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ လာနေကျ လူလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ လမ်းညွှန်ပေးပါလို့ ပြောတဲ့အခါ လူကိုယ်တိုင် လိုက်ပြပေးတယ်။ မေးလိုက်တဲ့လူကိုယ်တိုင် အားနာရတဲ့အဖြစ်ပါ။
Go the extra mile.
လှေကားတွေအတိုင်းတက်သွား၊ တည့်တည့်လျှောက် ပြီးရင် ညာကွေ့၊ နောက်တခါ တည့်တည့်လျှောက်၊ ဘယ်နေရာမှာတော့ ဘယ်ဖက်ကို ကွေ့လိုက်တော့ ရောက်လိမ့်မယ်လို့ လမ်းမညွှန်ပါ။
သူနဲ့လိုက်ခဲ့၊ သွားချင်တဲ့နေရာကို မြင်ရတဲ့အထိ ပြပေးလိုက်တယ်။
ကြည်နူးခြင်း ဖြစ်ရတဲ့စိတ်ဟာ တနေ့လုံးအထိ ဖြစ်ပါတယ်။
တံမြက်စည်းလှဲနေတဲ့အလုပ်ကို ခဏပစ်ထားပြီး နေရာအထိတွေ့အောင် လမ်းပြပေးလိုက်တာပါပဲ။
ဒီလိုအပြုအမူဟာ ပုံမှန်တွေးရင် ဘာမှ မပင်ပန်းတဲ့ကိစ္စ၊ ဘာမှ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ်မဟုတ်တဲ့ကိုစ္စလို့ ထင်မြင်စရာပါပဲ။ ဒါက ဒီမနက်ကြုံရတဲ့ Go the extra mile ပါ။ အတော့်ကို ကျေးဇူးတင်စရာ ကောင်းတဲ့ကိစ္စပါ။
နောက်တခုက ပုံမှန်ကိစ္စလိုသဘောမျိုး မျှဝေတဲ့ကိစ္စ။
မိတ်ဆွေကောင်းရှိခြင်းနဲ့ပတ်သက်လို့ ပြောဟောတာတွေ ဖတ်ဖူးကြားဖူးကြပါလိမ့်မယ်။ ကိုယ်တိုင်သည် သူတပါးရဲ့ မိတ်ဆွေကောင်းဖြစ်ဖို့လိုသလို ကိုယ့်ဆီမှာလည်း မိတ်ဆွေကောင်းတွေရှိဖို့လိုအပ်တယ်ဆိုတာပါပဲ။
အများသုံးကြတဲ့ လူမှုကွန်ယက်မှာ မိတ်ဆွေတယောက်က ပွဲ ကြော်ငြာလေးတခု မျှဝေတယ်။ ဖတ်ကြည့်မိတယ်။
ဟာ ... ဒါကို စိတ်ဝင်စားတယ်၊ စိတ်ဝင်စားရုံမက ပွဲ မှာ လာမယ့်ပုဂ္ဂိုလ်နဲ့ ပတ်သက်သမျှကို Youtube မှာ ရှာကြည့်တယ်။ သိပ်တော်တော်များများမတွေ့မိပါ။ ဗီဒီယိုနှစ်ဖိုင်လောက်တွေ့တယ်။ နားထောင်ကြည့်တယ်။ သဘောကျတယ်။ အဲဒီပွဲကို သွားမယ်၊ စာရင်းပေးတယ်၊ ကြိုပြီး ခွင့်ယူတယ်။ ဒီနေ့မနက်က သွားတက်တယ်။
"သိသူ ဖော်စား၊ မသိသူ ကျော်သွား" ဆိုတာလို ဖြစ်ပါတယ်။ သိချင်တာ သိခဲ့တယ်။ ဘာလုပ်ရမယ်ဆိုတာ သဘောပေါက်ခဲ့တယ်။
မျှဝေတာကတော့ ပုံမှန်သဘောမျိုး မျှဝေတာ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်လိမ့်မယ်။ မျှဝေတဲ့ပို့စ်မှာ မိတ်ဆွေတို့ ဒီပွဲကို သွားကြ၊ အလုပ်ရှိရင်လည်း ခွင့်ယူပြီးသွားကြ၊ ကိုယ်တိုင်နားလည်အောင်လုပ်ကြလို့ အတင်းကာရော တိုက်တွန်းထားတာမဟုတ်သော်လည်း သွားရောက်တဲ့အခါမှာ အဲဒီကြော်ငြာပို့စ်တခုလေးကြောင့် အကျိုးများသွားရပါတယ်။ လူကိုယ်တိုင်တွေ့တဲ့အခါမှာလည်း ကျေးဇူးတင်ကြောင်းပြောခဲ့ပါတယ်။
မိတ်ဆွေကောင်းရှိတဲ့ အကျိုးပါပဲ။
ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၁၁-အောက်တိုဘာ-၂၀၂၄

အဖြေမပါပါ

A. B.

C. D.
ဒီအတန်းအောင်ဖို့တင်မကဘဲ အမှတ်ကောင်းနေမှ တက္ကသိုလ်ကောင်းကောင်းမှာ တက်ခွင့်ရမယ်ဆိုတဲ့တက္ကသိုလ်တွေကို ဝင်တဲ့အတန်းမှာ အတွက်အချက်ပညာသင်တုန်းက။
အဲဒီတုန်းက လပတ်စစ်တဲ့ မေးခွန်းကိုဖြေတဲ့အခါ မေးခွန်းတခုကို တွက်တာ အဖြေက မေးခွန်းထဲပါတဲ့ရွေးချယ်ရမယ့် အဖြေတွေနဲ့ တခုမှ မတူဘူး။ ဒါဟာ မေးခွန်းထုတ်တဲ့ဆရာမ မှားတာ ဖြစ်မယ်။ တွက်တာကို နှစ်ခါ သုံးခါပြန်တွက်ကြည့်လည်း အဖြေက ဒီအဖြေပဲ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ယုံကြည်မှု အပြည့်နဲ့ အဖြေလွှာထဲ ချရေးပေးလိုက်တယ်။
- [ ] အဖြေ မပါပါ။
အမှတ်တွေ ပြောတဲ့အခါ ဆရာမက ရယ်မောရင်း ဆူပါတယ်။ ကိုယ်တွက်တာ မှန်တယ်လို့ လက်ခံရင်တောင်မှ ပေးထားတဲ့အဖြေထဲကပဲ ရွေးသင့်တယ်။ မေးခွန်းမှားရင် အမှတ်ပေးလိမ့်မယ်။ အဖြေ မပါပါလို့ မြန်မာလို မရေးသင့်။
ကိုယ်တိုင်အတွက်သာမက တခြားကျောင်းသူ ကျောင်းသားတွေပါ သင်ခန်းစာရသွားတဲ့အတွက် အတော်အကျိုးရှိသွားတယ်။
တက္ကသိုလ်တက်တဲ့အခါ အတွက်အချက်သင်တီချယ်တယောက်က သူကြုံခဲ့တဲ့ အတွက်အချက်ပါရဂူဆရာကြီးတယောက် တွက်ခိိုင်းတဲ့ အဖြေမရှိသော ပုစ္ဆာအကြောင်း ပြောပြတဲ့အခါ သဘောကျခဲ့တယ်။
- [ ] အဖြေ မရှိ(သေး)။
ခုနက တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းမှာ တက်နေရင်း စာမေးပွဲကြီးနီးလာတဲ့အခါ စာတွေလုပ်ရတာများတော့ ခပ်ကြောင်ကြောင်တွေ ဖြစ်ကုန်ကြတယ်။ ဆရာ ဆရာမ စာသင်နေတုန်း ဟာသမပါ ရယ်စရာမပါလည်း ရယ်နေကြတဲ့အချိန်။
အဲဒီအချိန်မှာ သမိုင်းဘာသာရပ်က မေးခွန်းလေးတွေ လေ့ကျင့်ကြရတယ်။ နာမည်မခေါ်ဘဲ ဖြေနိုင်တဲ့သူက ထဖြေရတယ်။ တယောက်က ဖြေတာကို အဖြေမှားနေတယ်ဆိုပြီး ပြောသံကြားကြရတဲ့အခါ အဖြေက မှန်တယ်၊ အဖြေမှားနေတယ်လို့ ပြောတဲ့သူသာ အမှတ်မှားနေတာဖြစ်ကြောင်း ဆရာမက ရှင်းပြရတယ်။
- [ ] အဖြေ မှားနေတယ်။
အဖြေ မပါတာရယ်၊ အဖြေ မရှိတာရယ်၊ အဖြေ မှားနေတာရယ်။
ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၆-နိုဝင်ဘာ-၂၀၂၄

Sep 30, 2024

မိရိုးဖလာ

လူတယောက်အဖြစ်နဲ့ မွေးလာတယ်။ ကြီးပြင်းတယ်။ အိုတယ် နာတယ် သေတယ်။ အိုတယ်ဆိုတာ ကြီးပြင်းလာတာကို တမျိုးဆိုတာလို့ ယူတယ်။ နာတာကတော့ အထွေအထူးပြောစရာမရှိ။ သေတာကလည်း အမျိုးအဆွေထဲ သေကြတာ မရှိတောင် ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေ သေနေကြတာ တွေ့နေရမှာပဲ။

အဲဒီအခါ မွေးဖွား ကြီးပြင်း အို နာ သေ ဆိုတာက မှန်နေတဲ့ ဖြစ်စဉ်ကြီး ဖြစ်နေတယ်။
မွေးဖွားလာတာနဲ့ သိတတ်စအရွယ်ပဲဖြစ်ဖြစ် မသိတတ်စအရွယ်ပဲဖြစ်ဖြစ်မှာ ရှေ့က လူကြီးတွေ လုပ်တာ ကိုင်တာ မြင်တာနဲ့ သူလည်း လိုက်လုပ်တော့တာပဲ။ လူကြီးတွေကလည်း သူတို့မှာ စွဲမြဲနေတဲ့ တချို့သော အကျင့်တွေကို သင်ကြားပေးတော့တာပဲ။
မိရိုးဖလာဆိုတာ အဲဒီက စ တာ။
ဘာမှန်းမသိဘဲနဲ့ ကိုးကွယ်လိုက်ရတာရှိတယ်။ ဘာမှန်းမသိဘဲနဲ့ ရှိခိုးရိုကျိုးလိုက်ရတာရှိတယ်။ ဘာမှန်းမသိဘဲနဲ့ ရွတ်ဆိုလိုက်ရတာရှိတယ်၊ အာဂုံဆောင်လိုက်ရတာ အလွတ်ကျက်လိုက်ရတာရှိတယ်၊ လေ့လာလိုက်ရတာရှိတယ်။
ဘာမှန်းမသိဘဲနဲ့ လုပ်ခိုင်းလို့ လုပ်လိုက်ရတာကို အများအားဖြင့် ဆန့်ကျင်တတ်ကြတယ်။ မလုပ်ချင်ကြဘူး။ မိဘလူကြီးတွေက ဖိအားပေးတယ်။ မတတ်သာလို့ လုပ်ရတဲ့အခါ မလုပ်ချင် လုပ်ချင်နဲ့ လုပ်လိုက်ရတယ်။
အဲဒီလို လုပ်လိုက်ခဲ့ရတဲ့ ပုံစံတွေ၊ လုပ်နေကြရတဲ့ စနစ်တွေ ဘယ်လောက်များရှိနေကြမလဲ။
တခါ တွေးမိတာ တခုက ဒီလို။
မိရိုးဖလာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ကိုးကွယ်မှု ယုံကြည်မှု ပူဇော်မှုတွေကို ဆန်းစစ်ကြည့်မှု။
ဒီလိုဆန်းစစ်ကြည့်မှုက ဘယ်လောက်များများရှိမလဲ။ ဆန်းစစ်ကြည့်တဲ့အခါမှာလည်း ဘက်မလိုက်ဆန်းစစ်မှုဆိုတာ ရှိနိုင်လား။ ဘာနဲ့ ဆန်းစစ်ကြည့်မလဲ။
အရွယ်ရောက်လာသူတိုင်းဟာ အစားအသောက်စားတဲ့အခါ ကိုယ်ကြိုက်တဲ့အစားအစာကို ရွေးချယ်စားသောက်လာတတ်ကြတယ်။ လူမမည်တုန်းကတော့ လူကြီးကျွေးတာကို ကြိုက်ကြိုက် မကြိုက်ကြိုက် စားရတဲ့အခြေအနေ။ ဒါဆိုရင် မိရိုးဖလာဖြစ်တဲ့ လက်ခံကျင့်သုံးခဲ့တာတွေကို အစားအသောက်ရွေးချယ်ခွင့်ရှိသလိုပဲ ကိုယ်ကြိုက်တာကို ရွေး၊ မကြိုက်တာကို ပယ်၊ ဒီလိုလုပ်တာကရော မှန်ကန်တဲ့လုပ်နည်းကိုင်နည်းဟုတ်ရဲ့လား။
ပြဿနာက အဲဒါပါပဲ။
မကြိုက်တာကို ပယ် ဆိုတာနဲ့ မိရိုးဖလာ ကိုးကွယ်ခဲ့တဲ့ လိုက်နာကျင့်သုံးခဲ့တဲ့ ဘာသာတွေ ယဉ်ကျေးမှုတွေကိုလည်း ဘာမှ ဆန်းစစ်ခြင်းမပြုတော့ဘဲ ပယ်လိုက်တာပါပဲ။ ပယ်ရုံတင်မကတော့ဘဲ တခြားသောသူတွေကိုလည်း ပယ်ကြဟေ့ ပယ်ကြလို့ အဖော်စပ်ကြပါတယ်။
ဒီလိုနဲ့ပဲ တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့ ဘာသာတွေ ယဉ်ကျေးမှုတွေဟာ တနေရာကနေ တနေရာကို ပြောင်းရွှေ့သွားတာ ဒါမှမဟုတ် မူရင်းနေရာဌာနတွေမှာ ကင်းပျောက်သွားတာမျိုး ဖြစ်သွားကြတာပါပဲ။
အဖိုးအဖွားတွေက (အထူးသဖြင့် အဖွားလုပ်သူတွေက) နတ်ကိုးကွယ်ကြတယ်။ နတ်ကန္နားပွဲပေးပြီး ပူဇော်ပသတဲ့အထိ လုပ်ကြတဲ့သူတွေ။ သူတို့လုပ်တဲ့အတွက် နတ်ကန္နားပွဲဆိုတာကို ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ မြင်ဖူးကြုံဖူးတယ်။ နတ်ဝင်သည်တွေ (နတ်ကတော်တွေ) ဘယ်လိုနတ်ဝင်ကြတယ်၊ ဘယ်လိုသောက်စားပျော်ပါးကြတယ်ဆိုတာတွေ တွေ့ရတယ်။ နတ်ပွဲမှာ နတ်ဆိုင်း(နတ်ဒိုး)တီးသူတွေ ဘယ်လိုတီးကြတယ်ဆိုတာတွေ မြင်ရကြားရတယ်။ နတ်ပွဲမှာ တီးတဲ့သီချင်းတချို့ဟာလည် ရှေးခေတ်နတ်တွေကို ချော့တော့ ရှေးသီချင်းနဲ့ချော့ရတယ် ခဏထား၊ အတီးသမားတွေကလည်း သူတို့ရတဲ့ သီချင်းကြီးတွေတီးပြီး ချော့တော့ ဒါတွေပဲ ကြားဖန်များတော့ နားယဉ်လာကြတယ်။
အဲဒီနောက်မှာ တခြားတခြားသော နတ်ပွဲတွေကို အဝေးက မြင်ရတာနဲ့ ဘယ်နတ်တော့ ဝင်နေပြီဆိုတာ ခန့်မှန်းမိတဲ့အခြေအနေရောက်လာတယ်။ ဘယ်တီးလုံးတော့ တီးတော့မယ်၊ အင်ထရိုစနေပြီ ဆိုတာမျိုး။
မိရိုးဖလာ ယုံကြည်မှုကနေ ရလာတဲ့ အကျိုးအမြတ်တွေပေါ့။ ဒီနတ်ပွဲကြီး လုပ်တဲ့ယုံကြည်မှုကနေ နောက်ပိုင်းမျိုးဆက်တွေကြတော့ မလုပ်နိုင်ကြတော့ဘူး။ မယုံကြည်လို့ မလုပ်တာ။ လုပ်ဖြစ်ရင်တောင် ယဉ်ကျေးမှုပွဲတရပ်အနေနဲ့ လုပ်ပြတာမျိုးပဲ ဖြစ်တော့မယ်။
နောက်တခုက ဗုဒ္ဓဘာသာကိုးကွယ်မှု။
လက်ရှိမှာ ခေတ်စားလာတာက အစဉ်အဆက်လက်ခံယုံကြည်ကျင့်သုံးလာခဲ့တဲ့ (တနည်း) ကျမ်းစာတွေထဲက အပိုင်းတွေကို တချို့ကို ပယ်၊ တချို့ကို ယူတဲ့ပုံစံ။ အစားအသောက်အနေနဲ့ပြောရင် အရသာရှိတာ တန်ဖိုးရှိတာမရှိတာ မသိဘူး၊ ကိုယ်ကြိုက်တဲ့အစားအစာကို ကိုယ်တိုင်ရွေးစားကြသလိုမျိုး။
အဲဒီမှာ ဘာဖြစ်နိုင်သလဲဆို အရေးပါတဲ့ အပိုင်းတွေ ပြတ်ကျန်ခဲ့တာမျိုး၊ ပျောက်ကွယ်သွားတာမျိုး ဖြစ်သွားတော့တာပါပဲ။
ဆိုကြပါစို့။ လူကြီးမိဘတွေက ကျက်ခိုင်းလို့ ကျက်မှတ်ခဲ့ရတဲ့ ဂါထာတိုလေး။ အနက်အဓိပ္ပါယ်မသိဘူး။ အလွတ်သာ ရသွားတယ်။ ကြီးတဲ့အထိ သတိရတိုင်း ပါးစပ်ကနေ အသံထွက် ဆိုတာမျိုး၊ စိတ်ထဲကနေ ရွတ်ဆိုနေတာမျိုး လုပ်တယ်။ ဒီဂါထာ ဘာမှန်းမသိဘူး။ ပြင်သစ်စာ ဂျာမန်စာ အီတလီစာတွေ မတတ်ဘဲ သူတို့သီချင်းတွေကို နားထောင်နေသလိုမျိုး လိုက်ဆိုနေသလိုမျိုး။ တချိန်မှာမှ အလျဉ်းသင့်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ်တိုင်က လေ့လာချင်လို့ လေ့လာလိုက်ရတဲ့အခါမှာမှ ဂါထာရဲ့ အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို သိသွားတဲ့အခါ ဪ တသက်လုံး စွဲစွဲမြဲမြဲရွတ်လာခဲ့တာ ဒီလိုအနက်ရှိပါလားဆိုတာ မြင်သွားတယ်။
ကျက်သာကျက်ခဲ့ရတယ်၊ အလွတ်သာရသွားတယ်၊ ခဏခဏ ရွတ်ဆိုတာမျိုးမရှိတော့ ကြာလာတဲ့အခါ မေ့သွားတယ်။ အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို နားလည်သွားတဲ့အဆင့်ထိ မရောက်လိုက်ဘူး။ မူရင်းဟာ ပျောက်သွားတာ။ အစဖော်လို့ မရတော့ဘူး။
ဂါထာကို ရထားတဲ့သူ အလွတ်ဆိုနိုင်တဲ့သူဟာ ဘာနဲ့တူသလဲဆို ကျောပိုးအိတ်ထဲမှာ တန်ဖိုးရှိတဲ့ ပတ္တမြားတလုံးကို ထည့်ထားပြီး ရတနာသိုက်ရှာနေတဲ့သူနဲ့ တူနေတယ်။ ကိုယ့်အိတ်ထဲမှာရှိတာ ပတ္တမြားမှန်း မသိဘူး။
ဂါထာကို ရထားပြီး မရွတ်တော့ဘဲ မေ့ပျောက်သွားတဲ့သူကတော့ ဘာနဲ့တူသလဲဆို အိတ်ထဲရှိခဲ့တဲ့ ပတ္တမြား အိတ်ထဲကနေ ထွက်ကျသွားတာတောင် မသိလိုက်တဲ့သူနဲ့ တူနေတယ်။
လက်ရှိတွေးဖြစ်တာကတော့ မိရိုးဖလာ လက်ခံခဲ့တာတွေကနေ အကျိုးအမြတ်ရနိုင်တယ်ဆိုတာ ဖြစ်တယ်။ တချိန်မှာ နောက်ကမျိုးဆက်က မေးလာတဲ့အခါ အကျိုးသင့် အကြောင်းသင့် ဖြေနိုင်အောင် ကျင့်ကြံအားထုတ်လေ့လာထားဖို့ လိုပါလိမ့်မယ်။
မေးတဲ့မေးခွန်းတွေရဲ့အဖြေကို အဖေလည်း မသိဘူး၊ အမေလည်း မသိဘူး၊ အဲဒီအတွက် ငါတို့လည်း သိစရာမလိုဘူး ဆိုတာမျိုးဖြစ်သွားတဲ့အခါ အိတ်ထဲက ပတ္တမြားကတော့ သူနဲ့ထိုက်တဲ့သူဆီ ခုန်ထွက်သွားပါလိမ့်မယ်။
မိရိုးဖလာနဲ့ပတ်သက်ပြီး တွေးစရာကျန်ရင် အိမ်စာပေးတယ်လို့ပဲ သဘောထားပြီး ဆက်တွေးကြပေတော့။
ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၃၀-စက်တာဘာ-၂၀၂၃

Jul 7, 2024

တအိမ်လို

ကစားသမားတိုင်း ကစားဖူးသူတိုင်း သိကြတယ်။ တအိမ်လိုဆိုတာနဲ့ အဲဒီအိမ်ထဲ ပိုက်ဆံပိုက်ပြီး ပြေးပြေးဝင်တတ်ကြတယ်။ တအိမ်လိုတယ် မင်းပါမလားဆိုတဲ့အခါ နှစ်ပွဲသုံးပွဲမကစားနိုင်တဲ့သူတွေဆို တအိမ်လိုထဲ ပြေးမဝင်နိုင်ကြဘူး။ အဲဒီတော့လည်း ဘေးထိုးလုပ်ရတာ။ ဘေးထိုးရဲ့ အားသာချက်က အိမ်ကောင်းနေတဲ့ဘက်ဆိုရင် ဘေးထိုးရဲ့အိတ်ကပ်ဟာလည်း ဖောင်းလာတတ်လေ့ရှိတယ်။ အားနည်းချက်ကတော့ ကတ်ပြားကို ကိုယ့်လက်နဲ့ကိုယ်တိုင် အရသာခံပြီးပွတ်ကြည့်ရတာ မဟုတ်တဲ့အတွက် နည်းနည်းတော့ အရသာပျက်တာပါပဲ။

ဖဲကစားနည်းဟာ ဘယ်တုန်းကများစခဲ့ပါလိမ့်ဆိုတာ မသိခဲ့ဘူး။ ဝီကီမှာ ကြည့်တဲ့အခါ ဖဲကစားနည်းအကြောင်းကို သမိုင်းကြောင်းနဲ့တကွ မြည်းစမ်းဖတ်ရတယ်။ ကစားတဲ့ ၅၂ ချပ်ဟာ ဘယ်နိုင်ငံကနည်းကို အခြေခံမှန်း သိရတယ်။ Hearts Diamonds Clubs Spades ဟာ ပြင်သစ်နည်းလို့တွေ့ရတယ်။
ဖဲထုပ်နှစ်ထုပ်ဗူးခွံနဲ့ ဖဲချပ်တိုင်းရဲ့ကျောဘက်မှာ လေကြောင်းလိုင်းတခုအမှတ်အသားပါတော့ အံ့အားသင့်မိတယ်။ ဝီကီမှာရေးထားချက်ကို ဖတ်ရတဲ့အခါမှ လေကြောင်းလိုင်းတွေမှာ ခရီးသည်တွေကို ဖဲထုပ်ဝေတဲ့အလေ့အထရှိခဲ့ကြောင်းတွေ့ရတယ်။ ဒီအလေ့အထဟာ အခု ခေတ်မစားတော့ပြီလို့ပြောတယ်။
ကစားနည်းနဲ့ပတ်သက်လို့ မှတ်မိတာလေးတွေ ရှိတယ်။
အဖေက သူ့သားနှစ်ယောက် အရွယ်ရောက်တဲ့အခါ မင်းတို့ကို ဖဲကစားနည်းသင်ပေးရဦးမယ်လို့ ခဏခဏပြောတယ်။ သားတွေကလည်း အဖေသင်ပေးမယ့်အချိန်ကို စောင့်နေတာနဲ့ ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင်မကစားတတ်ကြ။ တခါမှာတော့ နောက်ချင်တာနဲ့ အဖေ ဖဲရိုက်နည်းသင်ပေးမယ်ဆိုတာ လုပ်လေ ဆိုတော့ ဖဲထုပ်က အိမ်မှာမရှိ၊ ကွမ်းယာဆိုင်သွားဝယ်ကွာဆိုပြီး ပြောတဲ့အခါ ဘေးမှာရှိတဲ့အမေက ကြားပြီး ဒီသားအဖတွေ အိမ်ပေါ်မှာ ဖဲမရိုက်ကြပါနဲ့ မလုပ်ကောင်းပါဘူးဆိုတဲ့ ရှေးထုံးဗီတိုသုံးပြီး ပယ်ဖျက်လိုက်တာကနေ ဖဲသင်ပေးတဲ့ဆီ မရောက်။
အခုက တမျိုးတွေးမိပါတယ်။ အဖေဖြစ်စေချင်တာက ဒီလိုဖြစ်ဖို့များပါတယ်။ သားတွေဟာ ဒီလိုပညာရပ်နဲ့ပတ်သက်ရင် အရပ်ထဲမှာပဲဖြစ်ဖြစ် ကျောင်းကနေပဲဖြစ်ဖြစ် တတ်မြောက်လာဖို့ရည်ရွယ်ပုံရပါတယ်။ အဖေသင်ပြပေးစရာမလိုတော့ဘူး၊ ကျနော်တို့တော့ ဖဲနည်းမျိုးစုံထဲက ဘယ်နည်းတွေကိုတော့ ရိုက်တတ်နေပြီဆိုတာမျိုး ဖြစ်ချင်ပုံရပါတယ်။ အိမ်ပေါ်ကို ဖဲထုပ်တင်ခွင့်မရတဲ့အခါ ဖဲချပ်နဲ့မပြဘဲ ဖဲရိုက်နည်းတွေကိုတော့ အလျဉ်းသင့်ရင် ပြောပြတတ်ပါတယ်။ ကောင်းစွာ နားမလည်ခဲ့ ကောင်းစွာ မတတ်မြောက်ခဲ့ပါ။
အခုတော့ သူဖဲရိုက်နည်း မသင်ပေးခဲ့ရတဲ့ သူ့သားကနေ သူ့မြေးမလေးကို ဖဲနည်းမျိုးစုံတွေထဲက တွမ်တီဝမ်းနဲ့ ပိုကာဒေါင်းတာလောက် အင်ထရိုအနေနဲ့ သင်ပေးနိုင်ခဲ့တယ်။ အူနို (Uno) ကစားတတ်နေတဲ့ကလေးကို အနည်းငယ်ပြောပြလိုက်တာနဲ့ နားလည်လွယ်တာ သတိထားမိတယ်။
မှတ်မိတဲ့နောက်တခုက ရပ်ရွာထဲက နာရေးအိမ်တွေမှာ ဖဲဝိုင်းလုပ်ကြတဲ့အခါ ရှိုးကစားတဲ့ဝိုင်းမှာ ကစားကြသူတွေဟာ တကယ့်ဖဲသမားကြီးတွေပုံစံပါပဲ။ ရှိုးကစားနေကြသူတွေဟာ ဂျိမ်းစ်ဘွန်းကားတွေထဲက ဇာတ်ကောင်တွေစတိုင်အတိုင်း မျက်နှာအနေအထား ထားတတ်ကြလို့ ရှိုးကစားနေကြပြီဆိုရင် အနိုင်အရှုံးထက် ကစားသူတွေရဲ့ သရုပ်ဆောင်ပီပြင်မှုကို မြင်တွေ့ရတာက ရယ်စရာလိုလိုဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ တွမ်တီဝမ်း ဘူကြီး ရှမ်းကိုးမီး ကစားတဲ့သူတွေကိုတော့ ကလေးဝိုင်းသာသာသဘောထားတတ်ကြတယ်။ အချိန်ကုန်ချင်တဲ့အခါ ပိုကာဒေါင်းကြတယ်။
အဖေက တခါမှာ ဖဲဝိုင်းဘေးထိုးလေ့ရှိသူအကြောင်းကိုသိတော့ သူနဲ့ကြုံတဲ့အခါ ဖဲကစားနည်းမှာ ဖဲချပ်ဘယ်နှစ်ချပ်ပါလည်းလို့ မေးပါတယ်။ ဟိုလူက မဖြေနိုင်တဲ့အခါ မင်းကွာ ဘေးထိုးတာတောင် ဖဲချပ်ဘယ်လောက်ပါလည်းဆိုတာလောက်တော့ သိအောင်လုပ်ပါကွာလို့ ပြောပါတယ်။
ပင်လယ်ပျော်ကြီးတယောက်ဖြစ်တဲ့ ဦးလေးပြောပြခဲ့တဲ့ နိုင်ငံကျော်အဆိုတော်ကြီးတယောက်ရဲ့ ဖဲရိုက်ကျွမ်းကျင်ပုံ၊ ဖဲကိုင်တဲ့လက်ချောင်းလေးတွေဟာ နူးညံ့နေပုံ (ဖဲချပ်ကို လှန်ကြည့်စရာမလိုပဲ ပွတ်ကြည့်တာနဲ့သိလောက်အောင်နူးညံ့)၊ ဘယ်လောက်ပဲ နိုင်နေနေ ရှုံးနေနေ မိန်းမပြောထားတဲ့အချိန်ပြည့်တာနဲ့ ဖဲဝိုင်းက ထပြန်ပုံကို ကြားခဲ့ရဘူးတယ်။ သူသိတာကလည်း တဆင့်စကားဆိုတော့ ဟုတ်ချင်မှာ ဟုတ်နိုင်မယ့်ပုံပါပဲ။
မိတ်ဆွေတယောက်ရဲ့ ကျောင်းနေဖက်ဖြစ်သူ တယောက် ပြောပြတာကလည်း စိတ်ဝင်စားစရာပါ။ သူက ဖဲရိုက်တာမှာ နာမည်ကြီးမင်းသမီးကြီးတွေနဲ့ ရိုက်ဖူးတဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ သူကတော့ ဖဲဆရာဖြစ်ပုံရပါတယ်။ ဖဲအကြောင်း ဖဲကစားနည်းနဲ့ပတ်သက်လို့ မမေးခဲ့ရတာ နောင်တရမိပါတယ်။
ပြဿနာက ဖဲကစားနည်းမှာ ငွေကြေးပါလာတဲ့အခါ လောင်းကစားဖြစ်တာပါပဲ။ လောင်းကစားဖြစ်တဲ့အခါ တပြားရှုံးရှုံး နှစ်ပြားရှုံးရှုံး ပြူးတော့ပြဲတော့တာပါပဲ။
ဖဲကစားနည်းကို အပျော်ကစားကြတာမျိုး ဉာဏ်ရွှင်အောင် ကစားကြတာမျိုး နည်းကြပါတယ်။ ဖဲသမားဆိုရင် လောင်းကစားသမားဆိုပြီး နှာခေါင်းရှုံ့ချင်ကြတယ်။
တွေးမိတာက ဖဲကစားနည်းကို ပြိုင်ပွဲပုံစံလုပ်ပြီး ဒိုင်းတွေဘာတွေပေးရင်လည်း ဖဲကစားနည်းဟာ ပိုက်ဆံနဲ့ကစားရတာလောက် စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်းမှာ မဟုတ်ပါ။
တအိမ်လို လို့သာ အသံပြုလိုက်ပါ။ ဝင်မယ် ဝင်မယ်ဆိုတဲ့အသံတွေကို ကြားရပါလိမ့်မယ်။ ဖဲကစားနည်းဟာ အစမပြုလိုက်နဲ့၊ စ လိုက်တာနဲ့ စွဲမက်စေတဲ့ကစားနည်းဆိုတာ ကစားကြည့်မှသိနိုင်ပါလိမ့်မယ်။
ဖဲကစားခြင်းဖြင့် အတွက်အချက်တော်နိုင်ကြပါစေ၊
သရုပ်ဆောင်ကောင်းနိုင်ကြပါစေ၊
ဉာဏ်ရွှင်နိုင်ကြပါစေ။
ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၂၉-ဇွန်-၂၀၂၄

လမ်းသွားလမ်းလာ

ရကောက် ရထားကြီး အိပ်ငိုက်စီးမယ်ကြံတဲ့အခါ အဓိကကတော့ နေရာရဖို့ပဲ။ ရထားမှာ Show you Care Offer this seat ဆိုတဲ့ခုံဟာ ဦးစားပေးခုံဖြစ်တယ်။ တချို့က အဲဒီခုံလွတ်ရင် ဦးစားပေးထဲမပါပေမယ့် ခပ်တည်တည်ပဲ ဝင်ထိုင်လေ့ရှိကြတယ်။
တယောက်က ဒီလိုသင်ပေးတယ်။
“အဲဒီခုံတွေလွတ်ရင် ဝင်သာထိုင်ပြီး အိပ်ချင်ယောင်သာ ဆောင်နေ၊ ဘယ်ဦးစားပေးကိုမှ ထပေးစရာမလိုတော့ဘူး”
သူကိုယ်၌ကလည်း သူပြောတဲ့စကားအတိုင်းကျင့်သုံးသူဖြစ်တယ်။
ပြောကတည်းက “ဟာဗျာ … ဒီလိုကတော့ မလုပ်သင့်ပါဘူး” လို့ ပြောတော့ မင်း အတော်ညံ့သေးတာပဲလို့ ကောင်းချီးပေးပါတယ်။
ဒီမနက်တော့ ဦးစားပေးထိုင်ခုံဘေးမှာ နေရာလွတ်ရတော့ ဝင်ထိုင်ပါတယ်။ မူလရည်ရွယ်ချက် အိပ်ငိုက်မယ်ဆိုတာက ဘေးတဖက်မှာ ရှိနေတဲ့ secondary ကျောင်းသား(ထင်ရ)က ဖုန်းဖွင့်ထားတဲ့အပေါ်လက်နဲ့ဖိထားရင်း အိပ်ငိုက်နေပါပြီ။
ကျောင်းယူနီဖောင်းရဲ့ကျောဘက်မှာ ကျောင်းနာမည်ပါပါတယ်။ အသာလေးမှတ်လိုက်ပြီး အဲဒီကျောင်းဆိုရင် ဘယ်ဘူတာဆင်းရမလဲဆိုတာ ဖုန်းနဲ့ရှာပါတယ်။ primary ရော secondary ရောက ဘူတာတူပါတယ်။
ဘူတာမရောက်ခင်မှာ ဆိုက်ရောက်မယ့်ဘူတာကို ကြေငြာပါတယ်။
ရောက်တဲ့အခါ အိပ်နေသေးတဲ့ ကျောင်းသားကို နှိုးမေးလိုက်ပါတယ်။
“မင်း ဆင်းရမယ့် ဘူတာက ဒီဘူတာလား”
သူက အိပ်ချင်မူးတူးနဲ့
“ဟုတ်တယ်” ဖြေပြီး ပြန်အိပ်မလိုလုပ်ပါတယ်။
“အေး အခုရောက်ပြီ” ဆိုမှ
ဝရုန်းသုန်းကား ထပြေးပါတယ်။
ပြေးရင်းမှာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ဆိုပြီးတော့ ပြောသွားလေရဲ့။
ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၂၄-ဇွန်-၂၀၂

အသံများ

ဒီနေ့ သွားရင်းလာရင်း စကားပြောရင်းနဲ့ ကြုံရတာတခုကို အခြေပြုပြီး အသံဆိုတဲ့အကြောင်း အတွေးထဲရောက်လာလို့ အခုလိုချရေးဖြစ်တယ်။

ကြုံရတာတခုက ဒီလိုပါ။ နောက်ကားက အကြောင်းမရှိ အကြောင်းရှာပြီး နောက်ကနေ ဟွန်းတီးတဲ့ကိစ္စပါပဲ။ ကားဟွန်းတွေကို ရှေ့အတွက်ထားတာတင်မကဘဲ နောက်အတွက်လည်း ထားပေးလိုက်ရင် ဘယ်လိုဖြစ်မလဲဆိုတာ စိတ်ဝင်စားစရာပါပဲ။
နောက်ကနေ ဆဲနေတဲ့သူကို ပြန်လှည့်ဆဲတဲ့သဘောလို့ ယူချင်လည်း ယူနိုင်ပါလိမ့်မယ်။
ဆိုင်းဝိုင်းမစခင် ပတ်ဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဟာ ပတ်လုံးလေးတွေ အသံညှိလိုက် ပတ်စာကပ်လိုက် တီးလိုက်နဲ့ လုပ်နေတဲ့အခါ ဆယ်ကျော်သက်ကလေးတယောက်က သူနဲ့အတူပါလာတဲ့သုံးဆယ်ကျော်အရွယ်ဦးလေးကို အဲဒီနားကနေ မြန်မြန်သွားကြဖို့ တောင်းဆိုတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲမေးတဲ့အခါ ပတ်လုံးစမ်းနေတဲ့သူရဲ့ တခါတခါတီးလိုက်တဲ့ အလုံးတလုံးရဲ့ အသံဟာ သူ့နားမှာ အတော်မခံမရပ်နိုင်ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုတယ်။ ဦးလေးက နားထောင်ကြည့်ပြီး ငါတော့ ဘာမှမဖြစ်ဘူးလို့ ပြန်ပြောတယ်။
ကြုံဖူးကြနိုင်တဲ့တခုက ခြင်တကောင်လောက် အနားမှာ တဝီဝီနဲ့ ပျံနေတဲ့အခါ ခံရခက်တာမျိုး။ သူပျံနေတာကို မခံနိုင်သူရဲ့ လက်ဝါးနှစ်ဖက်ကြားမှာ ခြင်ခမျာ သွေးမစုပ်လိုက်ရဘဲ ဇီဝိန်ကြွေရတယ်။
အရင်ကဆိုရင် ရထားပေါ်မှာ ရှေ့ဘူတာကို ဘူတာနာမည်လောက်ပဲ ကြိုပြောလေ့ရှိတယ်။ အခုက ဘူတာနာမည်ကြိုမပြောခင်မှာ တီးလုံးလေး တတုံတုံနဲ့ လာပြီးမှ ဘူတာနာမည်ပြောတယ်။ ဒီလိုတီးလုံးလေးတွေ ရှေ့မှာ အင်ထရိုမဝင်ခင်ကဆို အိပ်ငိုက်နေသူတွေအဖို့ ဘယ်ဘူတာကို ကြေငြာလိုက်မှန်း မသိလိုက်ရဘူး။ အခုက တီးလုံးလေး အင်ထရိုသဘောမျိုးအရင်လာတဲ့အခါ တီးလုံးကြောင့် စိတ်ကအလိုလိုအာရုံစိုက်မိသွားတယ်။ ကြေငြာမယ့်အသံကို နားထောင်ဖို့ အသင့်အနေအထားဖြစ်သွားတယ်။ ဘာနဲ့သွားတူသလဲဆို ဟိုးတုန်းက တချို့လူတွေ "အိုင်ဆေး အိုင်ဆေး" လို့ စကားမပြောခင် အစပျိုးသလိုမျိုး။
တခါတုန်းက ညဖက်အိပ်တဲ့အခါ အပြင်ဘက်ကနေ သံပြိုင်အော်သံတွေ ကြားရတယ်။ ကလေးပေါက်စလေးတွေ အော်ငိုသံလိုမျိုးဖြစ်တဲ့အခါ ဒီအချိန်ဆိုရင်တော့ ပုံမှန်တော့မဖြစ်နိုင်၊ မှင်စာလေးတွေ ကစားခုန်စားပြီး အော်နေကြတာလို့ မကြုံဖူးတဲ့အသံကို စာတွေ့ထဲက အသံတွေနဲ့ အကဲဖြတ်ရင်း ထကြည့်ရင်ကောင်းမလား ဘာများတွေ့ရမလဲအတွေးများနေတုန်း ဘေးနားအိမ်က အ‌ဒေါ်ကြီးရဲ့ "မိဝါနဲ့ မိဖြူ လာစမ်း၊ ဘာတွေအလေလိုက်နေတာလဲ၊ ညည်းတို့နော် တခြားအိမ်တွေရော ငါရော အိပ်မရဖြစ်နေပြီ၊ ငါ လာပြီး ဆင်းရိုက်လိုက်ရ" ဆိုတဲ့အော်ငေါက်သံကြားမှ ဟာ ... ဒါ ကြောင်တွေအော်သံပါလားလို့ စပြီးကြုံရတာ။
ကျောင်းထိုင်ဆရာတော်ဟာ ဆွမ်းစားပြီးတဲ့အခါ စာဝါချတော်မူတယ်။ အဲဒီမှာ သူ့ကျောင်းမှာက မတူညီတဲ့စာသင်သားတွေရှိတော့ သူက တူညီတဲ့စာသင်သားတွေကို စုပြီး အရင်စာချ၊ တခါတလေမှာလည်း တတန်းမှာ ကိုရင်ကြီးတပါးပဲရှိတဲ့အခါ အဲဒီကိုရင်ကြီးကို အရင်စာဝါချ၊ ပြီးတဲ့အခါ ကဲ မင်း စာသွားအံတော့၊ ရရင် လာဆိုလို့မိန့်၊ နောက်တဖွဲ့ကို စာချ၊ ကဲမင်းတို့အဖွဲ့လည်း ဟိုထောင့်ကိုသွား စာအံနေကြ၊ ကဲ လာ ပရိတ်ကြီးတတ်ချင်တဲ့ မောင်ကျောင်းသားတို့ မနေ့က ဘယ်အထိရောက်ပြီလဲ ရော့ ဒါကို နောက်ကနေ လိုက်ဆိုကြဆိုပြီး တက်ပေး၊ ပြီးတဲ့အခါ မင်းတို့လည်း ဟိုးနောက်ကိုသွားပြီး စာအံနေကြလို့ မိန့်တယ်။ ကိုရင်ကြီးတွေ ကိုရင်ငယ်တွေ ကျောင်းသားတွေ စာအံနေတဲ့အခါ ဆရာတော်ကြီးက ထိုင်ခုံပေါ်မှာပဲ မျက်လုံးလေးမှေးလို့ အနားယူတယ်။
သူက စကတည်းက ဘယ်အုပ်စုက ဘယ်ထောင့်မှာ ဘယ်အဖွဲ့က ဘယ်နားမှာ စာအံနေလဲဆိုတာ သိပုံရတယ်။ တဖက်ဖက်ကနေ စာအံတဲ့အသံမကြားတော့တာနဲ့ မျက်လုံးမဖွင့်ဘဲ လက်ထဲမှာကိုင်ထားတဲ့ကြိမ်လုံးနဲ့ လှမ်းပြောတတ်တယ်။
"ဟေ့ ဒီဘက်တိုင်နားက အသံတိတ်သွားပါလား" အဲဒီအခါ အိပ်ငိုက်နေတဲ့ကိုရင်ကြီးငယ်တွေလည်း အလန့်တကြားဖြစ်ပြီး ဝရောဝရောနဲ့ စာတွေပြန်အံကြ။
"ဟေ့ ဟိုးနောက်ဘက်က အသံမကြားရပါလား" ကြားတာနဲ့ အနောက်ကစာသင်သားတွေကလည်း ဝရောဝရောနဲ့ စာတွေအံကြ။
ဆရာတော်ဟာ မျက်လုံးဖွင့်ကြည့်စရာမလိုဘဲ အသံကို နားထောင်ပြီး စာအံခိုင်းတာကို ပြန်အမှတ်ရမိတယ်။
အသံထဲမှာတော့ အသံလည်းကျယ် ကြားတဲ့သူအပေါင်းလည်း မနှစ်သက်၊ အနံ့အသက်ကလည်း မကောင်းဆိုတာက လေလည်သံပါပဲ။ လေလည်သံကြားတာနဲ့ အနံ့မရောက်ခင် ဝေါင်ဝေါင်ရှေး ဝေးဝေးရှောင်ကြပါတယ်။
အဲဒီလေလည်သံကို "အေး ... ကောင်းတယ်ဟေ့ ... အဲဒီလို လေလည်ပေးမှ ငါ့သားလေး ငါ့သမီးလေး ဗိုက်နာနေတာပြန်ကောင်းမှာ" ဆိုတဲ့ သားသမီးတွေ လေလည်တာကို ထွက်မပြေးဘဲ ချီးမွမ်းသဘောကျတဲ့ မိခင်တွေရဲ့ မေတ္တာသံကတော့ မည်သည့်အသံနှင့်မျှ တုယှဉ်ပြိုင်လို့မရတဲ့ အသံဖြစ်တယ်လို့ ဆိုရမှာပါပဲ။
ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၁၀-ဇွန်-၂၀၂၄

အရေးမကြီးတာတွေ

တခါက စာပေဟောပြောပွဲသွားနားထောင်ပြီး အခမ်းအနားပြီးသော်လည်း မပြန်သေးဘဲ စာရေးဆရာကြီးတဦးနှင့် စကားစမြည်သွားပြောဖြစ်သည်။ ထိုဆရာကြီးထိုးပေးသော အော်တိုလက်မှတ်အောက်တွင် "အရေးကြီးတာ အရင်လုပ်"ဆိုပြီး ရေးပေးသွားသည်။
ခက်ပြီ။

အရေးကြီးတာတွေများတာထဲမှာ ဘယ်ဟာက အရေးကြီးမှန်း ဆုံးဖြတ်ရခက်သည်။
ဒါနဲ့ပဲ သူရေးပေးတာကို ပြောင်းပြန်လှန်ပစ်လိုက်သည်။
အရေးမကြီးတာတွေကို အရင်မလုပ်နဲ့။ ထိုကဲ့သို့ ဘာသာပြန်လိုက်မှ အဆင်ပြေသွားသည်။

အရေးမကြီးတာတွေကို ဖယ်ရင်းဖယ်ရင်းဖြင့် အရေးကြီးတာတွေက ကျန်ခဲ့ပြီး ထိုထိုအရေးကြီးသောကိစ္စများကို အရင်ဆုံး ဆောင်ရွက်ဖြစ်သည်။ တခါတလေတွင် အရေးမကြီးတာများကို မလုပ်သေး မလုပ်သေးဖြင့် အရေးကြီးသောကိစ္စများ တခုမှ မတွေ့သဖြင့် အေးအေးဆေးဆေးနားခဲ့ရဖူးသည်။

"အရေးပါ အရာရောက်" ဆိုသော စကားကို ငယ်ငယ်ကတည်းက ကြားဖူးနားဝရှိလှသည်။ အဲဒီလူက အဲဒီနယ်မှာ အရေးပါ အရာရောက်တဲ့သူပေါ့ဟု ဆိုလျှင် ထူးထူးဆန်းဆန်းကြည့်ဖြစ်အောင် သွားကြည့်ဖြစ်သည်။ သူများထက်ထူးပြီး ဦးခေါင်းတလုံးများ ပိုပါသလားဟု။

"ပေါက်မြောက်သူ" ဟု သုံးကြသည်ကိုလည်း တွေ့ဖူးကြားဖူးသည်။ သူက အထက်ရော အောက်ရော ပေါက်မြောက်သူလေဆိုလျှင် နတ်ပြည်လည်းရောက်ဖူး ငရဲပြည်လည်း ရောက်ဖူး၊ ထိုအထက်နှင့်အောက်သို့ အစုန်အဆန်သွားနေသော သံသရာခရီးသည်ကြီးများလားဟူ၍ အထင်ကြီးမိသည်။

သွားစမ်းပါကွာ အရေးမပါတာတွေ လာပြောနေတယ် ဟု ပြန်ပြောလေ့ရှိကြသည်။ အရေးမပါတာတွေဆိုတော့ အရေးပါတဲ့ဟာတွေက ဘာတွေလဲဟု မေးခွန်းပြန်လှန်ထုတ်သော် တဖက်နှင့်တဖက် မကျေမနပ်ဖြစ်ကြလေသည်။

စာရေးဆရာသည် သူရေးဖွဲ့ခဲ့သော စာကို အလေးထားသည်။ ထိုစာသည် သူဖန်တီးသောစာဖြစ်သဖြင့် သူအဖို့တွင် အရေးကြီးသောစာဖြစ်သည်။ စာတကြောင်းရေးရဖို့ ဖြစ်လာဖို့ ဖန်တီးရသည်မှာ မလွယ်ကူမှန်း သူသိသည်။ ထိုကြောင့် သူ့စာကို အလေးထားသည်။ ထို့အတူပင် တခြားတခြားသော စာရေးဆရာများ၏ လက်ရာကောင်းများ ဖန်တီးမှုများကိုလည်း အလေးထားသည်။ ထိုအရာများသည် အရေးကြီးသောအရာများ ဖြစ်သည်ဟု သူခံယူသည်။

ဂီတသမားသည် သူရေးလိုက်သော ဖွဲ့နွဲ့လိုက်သော သီချင်းစာသားဖြစ်စေ သံစဉ်ဖြစ်စေမှ အလုံးတိုင်း အလုံးတိုင်းကို အရေးပါသော အလုံးများ ခံစားမှုများအဖြစ် လက်ခံထားသည်။

ပန်းချီသမားသည် သူ့ပန်းချီကားချပ်ရှိ စုတ်ချက်တိုင်းကို သူ့ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းများသဖွယ် သဘောထားသည်။
နေ့စဉ်ထမင်းချက်သော အိမ်ရှင်မတိုင်းသည် ထမင်းအပျော့အမာနှင့်ပတ်သက်ပါက အလွန်ပင် စိတ်လှုပ်ရှားတတ်ကြလေသည်။ ထမင်းအပျော့အမာသည် သူတို့အတွက် အရေးပါသော စွမ်းဆောင်ချက်ကို ပြသည့်နှယ်ဖြစ်သည်။
လူတိုင်းလူတိုင်းသည် သူ့နယ်ပယ်တွင်သူ ပေါက်မြောက်ကြသူချည်းဖြစ်ကြသည်။ အစားမက်သူသည် အစားအသောက်နယ်ပယ်တွင် ပေါက်မြောက်ပါပေသည်။ အလှကြိုက်သူသည် မည်သို့မည်ပုံလှအောင် လိမ်းခြယ်ရမည်ကို အသေအချာသိသူဖြစ်ပေသည်။ ဘောပွဲကြည့်အားသန်သူသည် ဘယ်ကစားသမားက ဘယ်အလုံးကို ဘယ်ပွဲတုန်းက ဘယ်လိုကန်သွင်းခဲ့တာဟု မမေ့မလျော့ပြန်ပြောပြနိုင်ပေသည်။

စာမဖတ်သူအဖို့ စာရေးဆရာများ၏ သိမှတ်ဖွယ်ရာ ခံစားဖွယ်ရာ အဖြာဖြာသည် အရေးမပါသောအရာများ ဖြစ်ပေသည်။

ဂီတကို မနှစ်သက်သူသည် စည်းသံ ဝါးသံကိုပင် ခံရခက်ပေလိမ့်မည်။
နာမည်ကျော်ပန်းချီကား(တနည်း)ကမ္ဘာကျော်ပန်းချီကားဟု ပန်းချီဝါသနာအိုးများလက်ခံထားသည့် ပန်းချီလက်ရာများသည် ပန်းချီကို မခံစားတတ်သူအဖို့ အရေးမပါသော ဟိုခြစ်ဒီခြစ်များအဖြစ် မှတ်ယူပေမည်။

အရေးမကြီးသည်များ အရေးကြီးသည်များ အရေးပါသည်များ အရေးမပါသည်များ ပေါက်မြောက်သည်များ မပေါက်ရောက်သည်များအား တွေးဆမိရင်း ငါအတော်ဟုတ်လာပါလားဟု မြောက်ကြွမြောက်ကြွဖြစ်မိပါလျှင် သိမှုနှင့် ဖြစ်မှုနှစ်ခုသာရှိသော သတ္တဝါပါလားဟူသောအတွေးဖြင့် မာန်ချနိုင်သည်ကလည်း လက်ရှိလောကကြီး၏ ကောင်းကွက်ပေလားဟူ၍ ခေါင်းတညိတ်ညိတ်ဖြစ်မိနိုင်ပါကြောင်း။

ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၂၈-မေ-၂၀၂၄

ယုံချင်ယုံ မယုံချင်နေ ပညာရပ်များ

သူငယ်ငယ်က လမ်းလျှောက်သွားတဲ့အခါ လူသွားလမ်းပေါ်မှာ ခဲလုံးလေးတွေ အမှိုက်ကလေးဘာလေးများတွေ့ရင် ဘေးဖယ်တာပဲဖြစ်ဖြစ် အမှိုက်ပုံးထဲပဲဖြစ်ဖြစ် လုပ်တတ်တယ်။ လမ်းသွားလမ်းလာများ ခလုတ်တိုက်ချော်လဲတာတွေ မဖြစ်အောင်လေဆိုပြီး သူပြောလေ့ရှိတယ်။

တခါမှာတော့ အိမ်ခြံဝင်းထဲအဝင်မှာ ခဲလုံးလေးတွေ လေးငါးခြောက်လုံးကို ကျားကွက်လိုအကွက်တွေရေးဆွဲထားတဲ့အပေါ်တွေမှာတင်ထားတာတွေ့လို့ ကောက်ပြီး လွှင့်ပစ်မယ်ကြံတုန်း "ဟေ့ အဲဒါ နင့်အဖိုး အင်းကွက်ဆွဲထားတာတွေ သွားမထိနဲ့" လို့ အိမ်ထဲက လူကြီးတယောက်က လှမ်းသတိပေးတယ်။ ဘေးက အသာရှောင်ပြီး အိမ်ပေါ်ရောက်မှ အကျိုးအကြောင်းသိရတယ်။
ကလေးငယ်တယောက် မှက္ခရုပေါက်လို့ အင်းကွက်ချပြီး ပျောက်အောင်လုပ်တယ်ဆိုပါတယ်။
အဲဒီကလေး မှက္ခရုပျောက်သွားလားဆိုတော့ ပျောက်သွားတာပါပဲ။ ပျောက်သွားတဲ့အခါ သူက ဘာသွားစိတ်ဝင်စားလဲဆို အဖိုးဆွဲတဲ့ အင်းကွက်ဆိုတာကို သူလည်း ဆွဲတတ်ချင်လာတယ်။ ဒါနဲ့ မေးကြည့်တော့ မင်းငယ်ပါသေးတယ်ကွာ မတတ်ချင်ပါနဲ့ဦးဆိုလို့ အဲဒီမှက္ခရုပျောက်စေအင်းကွက်ဆွဲတာကို မတတ်ခဲ့။
အဖိုးလည်း လွန်ခဲ့ပြီ။
တခါ သူ့အစ်ကိုတယောက်ဟာ မကြာခဏဆိုသလို ရေယုန်ပေါက်လေ့ရှိတယ်။ ဆေးမြီးတို ဆေးမြီးရှည်တွေနဲ့မပျောက်၊ ဆရာဝန်ဆေးနဲ့လည်း မပျောက် ဆိုတဲ့အခါ သူ့အဖေတွေက အိမ်နီးနားချင်းဖြစ်တဲ့ ဘကြီးတယောက်ဆီကို သွားခိုင်းတယ်။
ပြန်လာ၊ သိပ်မကြာဘူး ပျောက်သွားတာပဲ။
နောက်တခါ ထပ်ဖြစ်တော့ သူလည်း သိရအောင် လိုက်ကြည့်မယ်ဆိုပြီး လိုက်သွားတယ်။ သူဘာတွေ့လဲဆို ဘကြီးက ဘုရားစင်ကိုသွားပြီး ဖန်ခွက်ထဲထည့်ထားတဲ့သောက်တော်ရေကပ်တယ်၊ ပြီးတော့ ရွတ်ဖတ်တာတွေလုပ်တယ်၊ ခဏနေတဲ့အခါ ရော့ ဒီရေသောက်လိုက် ပျောက်လိမ့်မယ်ဆိုပြီး ရေကို ကုန်အောင်သောက်ခိုင်းလိုက်တယ်။
ပျောက်တာပဲ။
အိမ်ပြန်ရောက်တော့ ကြုံရတာလေး ပြောပြ၊ အဲဒီဘကြီးနည်း သူလည်းသိချင်တယ်ဆိုပြီး အာကျယ်ကြည့်တဲ့အခါ အဲဒီဘကြီးပညာက မင့်လိုကောင်မျိုး ဘယ်ရလိမ့်မလဲ ဘယ်ပေးလိမ့်မလဲ၊ သူတို့ပညာက လူတိုင်းပေးလို့မရဘူးဆိုတာ ကြားရပြန်တော့ ပညာယူဖို့လက်လျှော့လိုက်ရတယ်။ သူ့အစ်ကိုလည်း ရေယုန်ပေါက်တာ မဖြစ်တော့ဘူး။ သူလိုက်သွားတဲ့အတွက် ဘကြီးက ရိပ်မိပြီး နောက်တခါမလာရအောင် အပြတ်ကုပေးလိုက်ပုံရပါတယ်။
ထိုဘကြီးလည်း မရှိတော့။
တခါမှာ သူ့အမေဟာ အတော်လေးကို နာမကျန်းဖြစ်တယ်။ ဗေဒင်တွေဘာတွေ တွက်ကြည့်တဲ့အခါ ကံနိမ့်နေတယ် ဂြိုဟ်ညံ့ထဲရောက်နေတယ် ဘာညာပေါ့။ သူ့အဖေက ရုံးမှာရှိတဲ့ ဘိုးတော်တယောက်နဲ့တိုင်ပင်ပြီး ဘိုးတော်ညွှန်ကြားတဲ့အတိုင်း သူ့အမေအရပ်နဲ့ညီတဲ့ သစ်ကိုင်းကို ရှာ၊ သူ့အမေအဝတ်တွေပတ်၊ သူ့အမေခြေသည်းလက်သည်းတွေထည့်ပြီး မြစ်ထဲမျှောလိုက်တယ်။ သိပ်မကြာခင်မှာပဲ သူ့အမေဟာ ကျန်းမာရေးပြန်ကောင်းလာပြီး ထူထူထောင်ထောင်ဖြစ်လာတယ်။ အဲဒီ ဘိုးတော်ဟာ ထွက်ရပ်ပေါက်မဖြစ်သွားရင်တော့ လောကထဲ ရှိသေးလား မရှိသေးလား သူမပြောတတ်။
ဒီတခါတော့ သူကိုယ်တိုင်ကြုံရတဲ့ အတွေ့အကြုံ ဆိုပါတော့။
ညဖက်မှာသူ့အမေကိုယ်တိုင်ချက်တဲ့ ဟင်းတွေထဲက ကန်စွန်းရွက်ကြော်ဟာ အလွန်တရာမှစားကောင်းတဲ့အတွက် အတော်များများစားလိုက်မိတယ်။ ည ၁၂ နာရီကျော်တဲ့အခါ ဗိုက်က အခင်းကြီးမသွားနိုင်ဘဲ မနေနိုင်မထိုင်နိုင် နာပါလေရော။ လူကြီးတွေအကုန်လန့်နိုးပြီး ဝိုင်းမေး ဝိုင်းကူပေါ့။ ဆေးခန်းသွားဖို့ကလည်း ဆေးခန်းတွေပိတ်ချိန်ဖြစ်နေပြီ။ ဆေးရုံပြေးဖို့ကလည်း အဲဒီတုန်းက ညဖက်ကားငှားဖို့တာ လွယ်တဲ့အလုပ်မဟုတ်ပြန်ဘူး။
ကံကောင်းချင်တော့ သူတို့အိမ်မှာ တိုင်းရင်းဆေးဆရာတယောက် အလည်ရောက်နေတယ်။ သူက နာမည်ကျော်သမားတော်ကြီးထံမှာ ပညာဆည်းပူးနေတဲ့ လက်ထောက်သမားတော်လောက်ဖြစ်နေသူပေါ့။ အဲဒီလူက တခါမှာ သူ့ဆရာကြီးက ခိုင်းလွန်းတာ မခံနိုင်လို့ ထွက်ပြေးလာတယ်။ ရန်ကုန်က သူတို့အိမ်ဆီ ပြေးလာတဲ့အခါ ဆွေမျိုးမကင်းလည်း ဖြစ်နေတော့ သူ့အဖေက ဟေ့ကောင် မင်းသည်းခံပြီး ပညာသင်ကွ၊ လာ ငါနဲ့ပြန်လိုက်ခဲ့ဆိုပြီး ဆရာကြီးဆီပြန်အပ်ပေးရတဲ့သူပဲ။ သူ့အဖေကတော့ တိုင်းရင်းဆေးထက် အနောက်တိုင်းဆေးကို ပိုအားသာပြီး ပိုသုံးလေ့ရှိသူ။
အဲဒီတိုင်းရင်းဆေးဆရာပေါက်စက အဲဒီညက ဗိုက်နာနေတဲ့သူ့ကို အေး အေး ငါ့တူ ဦးလေးကုပေးမယ်ဆိုပြီး ပြောတယ်။ သူ့အဖေကို အစ်ကို ကျနော့်ကို ယုံရင် ကျနော့်ဆေးလေးတိုက်ကြည့်ဗျာဆိုပြီး ဆေးတဖုံပေးပါတယ်။ ကဲ တိုက်လိုက် တိုက်လိုက်ဆိုတဲ့အခါ ရေထဲထည့်ဖျော်ထားတဲ့ ဆေးခါးကြီးကို သူလည်း နှာခေါင်းပိတ်ပြီး သောက်ရပါတော့တယ်။
ဆယ့်ငါးမိနစ်ကြာတော့ ဗိုက်က တဂွီဂွီမြည်ပြီး ကောင်းသွားပါတယ်။
တိုင်းရင်းဆေးဆရာလည်း သူ့နယ်မှာ နာမည်ကြီးပြီး အသက်ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နဲ့ ဆုံးရှာတယ်လို့ ကြားရပါတယ်။ နှမြောစရာပေါ့။
ယုံချင်လည်း နေ၊ မယုံချင်လည်း နေပေါ့။
သူကြုံရ တွေ့ရ ကြားရတာတွေ ရေးပြတာပဲ။
ငယ်ငယ်တုန်းက ရွတ်ခဲ့ရတဲ့ "ဉုံဖွ ပျောက်စေသတည်း" ဆိုတာလေးကိုတော့ လွမ်းမိတာအမှန်ပဲ။
ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၂၇-မေ-၂၀၂၄
(စာကြွင်း - ဆောင်းပါးလို့မှတ်ချင်လည်း ဆောင်းပါးပေါ့၊ သူရေးပြတာ ဝတ္ထုတိုကြီးပါဆိုလည်း ဝတ္ထုတိုကြီးပေါ့)