ခေါင်းစဉ်တပ်ရန်

ဒီနေ့ မနက်က မိုးရွာပါသည်။ ယခုထက်တိုင် ဖွဲဖွဲလေး ရွာနေသေးသည်။ အစိုးရ ရုံးပိတ်ရက်ဖြစ်သောကြောင့် အေးအေးဆေးဆေး ရှိလှသည်။ မနက်စာ စားသောက်ပြီးသောအခါ စာရေးဖို့ ပြင်ဆင်ရသည်။ ပြင်ဆင်ရသည်ဆိုခြင်းမှာ စာရေးရန်အတွက် ယခင်ကာလတွေမှာဆိုပါလျှင် စာရွက်နှင့် ဘောပင် လိုပေလိမ့်မည်။ ယခုကာလတွင်လည်း ရံဖန်ရံခါဆိုသလို ထိုပစ္စည်းများနှင့်ပင် စာရေးလေ့ရှိသည်။ တခါတလေတွင်လည်း စာရေးရန် စာရွက်နှင့် ဘောပင်(သို့)ခဲတံ ရှာမရသည့်အချိန်မျိုးတွင် ဖုန်းကို အသုံးပြုပြီး စာရေးရသည်။ ရေးလိုသည်များကို ပါးစပ်က ရွတ်ဆိုကာ ဖုန်းဖြင့် အသံသွင်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုသို့ အသံသွင်းထားသည်ကို ပြန်ဖွင့်ပြီး အသံများအား မြန်မာအက္ခရာများအဖြစ်သို့ ကူးပြောင်းရသည်။ ဖုန်းဖြင့် အသံလည်း မသွင်းနိုင်၊ ရေးခြစ်ရန် စာရွက်အပိုင်းအစလည်း မရှိသည့်အခါများတွင် စိတ်ထဲတွင်သာ တေးမှတ်ထားသော နည်းဖြင့် စာရေးရသည်။ ဒါလေးရေးမည်၊ ဟိုဟာလေးရေးမည် ဟူသည်ကို စိတ်ဖြင့် အဖန်တလဲလဲ မှတ်သားလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ၄င်းနည်းသည် စာရေးနည်းများစွာထဲတွင် တခြားသူများအတွက် လွယ်ကူမည် ဖြစ်သော်လည်း ကျနော့်အတွက်ကား အခက်ခဲဆုံးသောနည်းဖြစ်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ထပ်ခါထပ်ခါ မှတ်သားထားခဲ့သော်လည်း စာရွက်ပေါ်ချရေးမည့်အချိန်တွင် ဘာမှမကျန်တော့လောက်အောင် ပျောက်ကွယ်သွားလေ့ရှိသောကြောင့်ဖြစ်လေသည်။ ထိုအခါမျိုးတွင် မခံချိမခံသာ ဖြစ်ရသည်။

အပြင်ဖက်တွင် မိုးဖွဲဖွဲလေး ရွာနေတုန်း စာရေးရမည် ဖြစ်သည်။ နေ မထွက်သေးသော်လည်း မိုးသည်းသည်းရွာထားပြီးစ ဖြစ်သောကြောင့် လင်းလင်းထင်းထင်းရှိလှသည်။ အခန်းတွင်း အလင်းရောင်ပိုမိုရလာရန် ကန့်လန့်ကာကို ပင့်တင်ထားလိုက်ပြီး ပြတင်းပေါက် နှစ်ချပ်ကို ဖွင့်ထားလိုက်သည်။ အခန်းမီးကိုတော့ အိပ်ရာထကတည်းက ပိတ်ထားလိုက်ပြီး ဖြစ်သည်။ စာရေးမည်ဟု စတင်ကြံစည်ကတည်းကပင် ကွန်ပျူတာစက်ကို ဖွင့်ထားလိုက်ပြီး ဖြစ်သည်။ စာရွက်နှင့် ဘောပင် ရှာစရာ မလိုသော ကွန်ပျူတာတွင် စာရွက်နှင့် ဘောပင်တုန်းကလိုပင် အသုံးပြုရသည့် အစိတ်အပိုင်းတချို့မှာ အတူတူပင်ဖြစ်သည်။ မျက်လုံးနှင့် လက်များပင်ဖြစ်သည်။ အရေးကြီးသည့် နောက်အစိတ်အပိုင်းတခုမှာ ဘာတွေရေးရမလဲဟု စဉ်းစားရသည့် ဦးနှောက်ပင်ဖြစ်သည်။ ဦးနှောက်ရွှင်ရွှင်ပျပျဖြစ်စေရန် လိုသည်။ သို့မှသာ မည်သည့်အရာကို ရေးရေး ထက်ထက်မြက်မြက်ရေးနိုင်မည် ဖြစ်သည်။ ဦးခေါင်းမကြည်လင်လျှင် ရေးသည့်စာသည် ကောင်းမွန်စွာ ထွက်လာနိုင်မည် မဟုတ်ဟု ယူဆမိသည်။ တချို့က ကော်ဖီတခွက် ဘေးတွင်ချထားပြီး တငုံပြီး တငုံ ဖြည်းဖြည်းချင်း အရသာခံသောက်ပြီး စာရေးသည်ကို သဘောတွေ့သည်ဟု ဆိုသည်။ တချို့က ပေါင်မုန့်ထောပတ်သုတ်လိုမျိုးကို အားပါးတရ စားသောက်နေတုန်း စာရေးခြင်းသည် အားကောင်းမောင်းသန်သော စာမျိုးကို ထွက်ပေါ်စေသည်ဟု ဆိုသည်။ တချို့က ဘာမှ မစားဘဲ ဆာလောင်မှုကို သည်းခံကာ စာရေးရသည်ကို နှစ်သက်သည်။ ကျနော့်အတွက်မှာမူ ၅၀၀ မီလီလီတာ သောက်ရေတဗူးကို ကွန်ပျူတာနားတွင် ထားကာ စာရေးရသည်ကို သဘောကျမိသည်။ ရေဆာလျှင် အဖုံးဖွင့်ပြီး ရေသောက်နိုင်သည်။ ရေဗူးထဲတွင်ရှိသောရေ၏ကြည်လင်မှုကို တချက်နှစ်ချက်ကြည့်ပြီး စာရေးရသည်မှာ လက်သွားသည်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်သည်။ လက်သွားသည်ဆိုသည်မှာ ကီးဘုတ်ပေါ်လက်တင်လိုက်သည်နှင့် ရေးစရာသည် ဦးခေါင်းထဲတွင် အလိုလိုရောက်လာပြီး ရေးလိုသည်များကို မဆိုင်းမတွဘဲ လက်ချောင်းလေးများက ဂျောင်းဂျောင်းမြည်အောင် ရိုက်နှိပ်နိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။

အပြင်ဖက်တွင် စဲမလိုဖြစ်သွားသော မိုးသည် တဖန်ပြန်၍ အရှိန်ကောင်းလာကာ မိုးဖြူများအဖြစ် ရွာချနေပြန်သည်။ အဆို အရဆိုပါလျှင် တနေ့လုံး စဲတော့မည် မဟုတ်ဟု တွေးပူမိသည်။ “မိုးဖြူမစဲ မိုးမဲမရွာ” ဟူသော အဆိုကို ညွှန်းပါသည်။ ကလေးမေမေကတော့ မနက်ပိုင်း မိုးရွာတာ ကောင်းသည်ဟု ပြောသည်။ မနက်ပိုင်းမိုးရွာလျှင် ညနေပိုင်းတွင် မိုးရွာဖို့ ကျန်တော့မည်မဟုတ်ဟု သူက အယူရှိသည်။ ညနေပိုင်း မိုးမရွာမှ အနီးအနားရှိ ကလေးကစားကွင်းသို့ သွားကာ သမီးလေးအား ဆော့ကစားစေဖို့ ရည်ရွယ်ထားကြသည်။ မိုးစက်တွေ ကုန်သွားရန် “ရွာသာ ရွာပါမိုး” ဟု သီချင်းဆိုရမည်။ မိုးရွာနေသောကြောင့် မိုးရေစက်တွေ အိပ်ခန်းထဲ မလွင့်လာစေရန် ပြတင်းပေါက် နှစ်ချပ်ကို ထပိတ်ရပြန်သည်။ အခန်းတွင်း လေရစေရန် ပန်ကာခလုတ်ကို သမီးအား နှိပ်ခိုင်းရသည်။ နံပါတ်ဘယ်လောက်လဲ ဖေဖေဟု သမီးက မေးသည်။ နှစ် ကို နှိပ်ပေးပါဟု အဖြေရမှ နံပါတ်နှစ် ခလုတ်ကို သူက နှိပ်သည်။ သူလည်း သူ့ကစားစရာများနှင့် အလုပ်များနေသည်။ သီချင်းဆိုသော ယုန်ရုပ်ကို ယူလာပြီး ဓာတ်ခဲထည့်ထားသော်လည်း အဘယ်ကြောင့် သီချင်းမဆိုသနည်းဟု စောဒကတက်သည်။ ယုန်ရုပ်နောက်ကျောမှာ အဖွင့်အပိတ်ခလုတ်ရှိသည်။ ခလုတ်ဖွင့်လိုက်သော် ယုန်ရုပ်မှ သီချင်းသံထွက်လာသည်။ ဒီခလုတ်ကို ဖွင့်မှ အသံထွက်လာကြောင်း သမီး အမှတ်ရသွားသည်။ သိသွားပြီး ရယ်သည်။ ယုန်ရုပ်သည် ဧည့်ခန်းရှိ ဗီရိုထဲတွင် ခြောက်လတာမျှ ကိန်းအောင်းနေရသောကြောင့် အနည်းငယ် ညစ်ပတ်နေသည်။ အဝတ်ဖြူစုတ်ရှာကာ ရေစွတ်ပြီး သုတ်သင်ရှင်းလင်းပေးရသည်။ သမီးလည်း သူ့အရုပ်များ သူ့ကစားစရာများနှင့် ကလေးပီသစွာ ကစားနေတော့သည်။ ကျနော်လည်း စာဆက်ရေးဖို့ ထိုင်ခုံတွင် ပြန်ထိုင်သည်။

ဤသို့ဖြင့် ရေးစရာရှိသည်များကို တဂျောက်ဂျောက်ရေးပြီးသည်တွင် ရေးပြီးသည့် စာကို ခေါင်းစဉ်တပ်ရဖို့ ကြံရသည်။ ထိုတွင် ငယ်စဉ်က မှတ်သားထားခဲ့သည့် အချက်တချက်ကို သတိရမိသည်။ စာမေးပွဲဖြေသည့်အခါ ခေါင်းစဉ်တပ်ပြီး ခေါင်းစဉ်အောက်မှာ မျဉ်းသားလိုက်လျှင် အမှတ်တမှတ်ရသည်ဟူသော အချက်ဖြစ်သည်။ မေးခွန်းထဲတွင် ခေါင်းစဉ်က ပေးထားပြီးဖြစ်သည်။ မပေးထားလျှင်လည်း မေးခွန်းကို ပြန်ကောက်ကာ ခေါင်းစဉ်တပ်ရေးရသည်။ စာစီစာကုံးမေးခွန်းတွင် စာစီစာကုံး ခေါင်းစဉ်များကို ပေးထားပြီးသား ဖြစ်သည်။ ပေးထားသည့် ခေါင်းစဉ်ကို အဖြေလွှာစာရွက်ပေါ်တွင် ကူးယူကာ ထိုခေါင်းစဉ်နှင့် ဆိုင်သော စာများကို စီကုံးရလေတော့သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ပြရသော် “ခါနွေဦး” လိုမျိုး၊ “ကြည်နူးဖွယ် မြင်ကွင်းတခု” လိုမျိုး၊ “အားကစားစိတ်ဓါတ်” လိုမျိုး ခေါင်းစဉ်ပေးထားခြင်း ဖြစ်သည်။ အထိမ်းအမှတ်နေ့ စာစီစာကုံးပြိုင်ပွဲမျိုးများတွင်လည်း “လွတ်လပ်ရေးနေ့ တို့မမေ့”၊ “ပြည်ထောင်စု စိတ်ဓါတ်” စသည့်ခေါင်းစဉ်မျိုး ပေးထားနှင့်ပြီးသား ဖြစ်သည်။ ချိပ်ပိတ်ထားသည့် စာအိတ်အား ပြိုင်ပွဲ မစတင်မီ သက်ဆိုင်ရာ ပညာရေးမှူးဖြစ်စေ ကြီးကြပ်ရေးမှူးဖြစ်စေမှ ပြိုင်ပွဲဝင်များရှေ့တွင် ဖွင့်ဖောက်ကာ အထဲတွင်ရှိသည့် စာစီစာကုံးခေါင်းစဉ်ကို ဖတ်ပြပြီး ကျောက်သင်ပုန်းတွင် ရေးပြလိုက်ရသည်။ ထိုခေါင်းစဉ်ကို အခြေခံကာ စာစီရ စာကုံးရလေတော့သည်။ သတ်မှတ်ပြီးသား ခေါင်းစဉ်အောက်တွင် ထိုခေါင်းစဉ်နှင့် အံဝင်ရန် ရေးသားရသည်မှာ အတတ်ပညာတမျိုးဖြစ်ကောင်းဖြစ်မည် ဆိုနိုင်သော်လည်း ယခုမူ ထိုအချက်ကို ဆန့်ကျင်မိပါသည်။

အကယ်၍ ကြိုက်နှစ်သက်ရာ ကိုယ်ပိုင်ခေါင်းစဉ်တခုတပ်ပြီး အောက်ပါအကြောင်းအရာကို စာစီစာကုံး ရေးသားဖြေဆိုပါဟု မေးခဲ့သော် ဖြေဆိုသူများစွာတို့ထံမှ လှပဆန်းကြယ်သော၊ ကျစ်လျစ်သိပ်သည်းသော၊ နိဒါန်း စာကိုယ် နိဂုံးတို့နှင့် လွန်စွာ သက်ဆိုင်သော စာစီစာကုံး ခေါင်းစဉ်များ ရလာနိုင်လိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်မိသည်။

ကျနော်သည် စာရေးသောအခါ ခေါင်းစဉ်နေရာတွင် စာကြောင်းတကြောင်းစာ နေရာချန်၍ ရေးလေ့ရှိသည်။ တခါတရံတွင်လည်း အလွယ်တကူစဉ်းစားမိသော ခေါင်းစဉ်မျိုးကို ကနဦး တပ်ထားလေ့ရှိသည်။ စာတပုဒ်လုံး ရေးပြီးသောအခါမှ ခေါင်းစဉ်ကို ပြန်ပြင်လိုပါက ပြန်ပြင်လေ့ရှိသည်။ ပြန်ပြင်လေ့ရှိသည်က များပါသည်။ ဆောင်းပါးတပုဒ် စာတပုဒ်တွင် စစချင်း တွေ့ရမည်မှာ ထိုစာသည် မည်သို့သော စာမျိုးဖြစ်ကြောင်းကို ပြသသည့် သဘောသက်ရောက်သည့် ခေါင်းစဉ်ပင်ဖြစ်သည်။ ဤသို့သော အချက်ကြောင့် အကြောင်းအရာ တခုကို မူတည်ပြီး စာရေးပြီးပါမှ ခေါင်းစဉ်ကို သေသေချာချာ ရွေးချယ်လေ့ရှိသည်။

ခု ရေးသော ဆောင်းပါး၏ ခေါင်းစဉ်မှာ “ခေါင်းစဉ်တပ်ရန်” ဟူ၍ ဖြစ်ပါသည်။ စာရေးနေရင်း လေးပိုဒ်မြောက်ကို ရေးနေရာမှ တပ်ခဲ့မိသော ခေါင်းစဉ်ဖြစ်ပါသည်။ နေ့လည်စာ စားရမည့် အချိန်လည်း ရောက်လေပြီ။ မစဲတော့မည်ဟု ထင်ခဲ့သောမိုးသည်လည်း တိတ်သွားလေပြီ။ ညနေတွင် ကစားကွင်းသို့ သွားကြမည်။

ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၂၂-သြဂုတ်-၂၀၁၈

(စာကြွင်း - တပုဒ်လုံး ရေးပြီးသွားသည်တွင် ခေါင်းစဉ်အား ပြန်ပြောင်းရန် စိတ်ကူးမရှိတော့ပါ။ စာဖတ်သူများအနေဖြင့် ကြိုက်နှစ်သက်သော ခေါင်းစဉ်မျိုးကို ပေးနိုင်ကြပါစေရန် ရည်ရွယ်ပါသည်)