မိုက်တွင်းနက်အောင်
ကိုယ့်ဘာသာ လက်နဲ့တူးကြ
ကျည်တောက်တောင် ကောက်သွားပြီ
ဖြောင့်ချင်ကြဦး
နေ့တိုင်း မိုးခါးရေက ငတ်မပြေ
ဆားနဲ့ ရောသောက်တယ်
မျက်ရည်ဆိုတာ ရယ်တဲ့အခါမှာရော ရတာလား
ပြုံးခဲ့ဘူးတယ်တဲ့ ဒီမျက်နှာ
အခု ဖော်မရခဲ့
ရပြန်တော့လည်း မချိပြုံး၊
လမ်းတလျှောက် လာခဲ့ရတာ မောတယ်
ဦးခေါင်းက ပြည်မယိုချင်ပါဘူး
နောက်ဆုံးကျတော့ မထူးဇာတ်ပဲ ပြန်ကနေကြတာပါလား။ ။
ခုတလော တောအကြောင်း၊ တောင်အကြောင်း၊ မြစ်ချောင်း အင်းအိုင်အကြောင်းတွေ လေ့လာဖြစ်ပါတယ်။ ရုက္ခဗေဒဥယျာဉ်ရောက်သွားခဲ့တာလည်း ပါမပေါ့။ မြန်မာ့ရွာက "လမ်းပြကြယ်" စာကြည့်တိုက်မှာ တရက် စာအုပ်ငှားနေတုန်း အတွေးတစ်ခုဝင်လာတာနဲ့ တာဝန်ကျ စေတနာ့ဝန်ထမ်း စာကြည့်တိုက်မှူးကို မေးကြည့်ပါတယ်။ ဧရာဝတီမြစ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ စာအုပ်စာတမ်းများ ရှိမလားဗျာ ဆိုတော့ ဆရာတိုက်စိုးရဲ့ ဧရာဝတီကို ညွှန်းပါတယ်။
ငှားပြီး ဖတ်နေတုန်း နှစ်ပတ်ပြည့်လို့ ရက်ထပ်တိုးတဲ့ အခါမှာ ဧရာဝတီနဲ့ ဆိုင်တာ နောက်တအုပ်တွေ့ပြန်ပါတယ်။ ဧရာဝတီကိုတော့ မလွမ်းချင်ပါ ဆောင်းပါးများနှင့် ရသစာစုများ ဆိုတဲ့ စာအုပ်ပါ။ ဖတ်လို့မပြီးသေးပါ။ ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ် ဖတ်လိုက် အတွေးတွေ ဝင်လာလိုက်၊ နောက်တစ်ပုဒ် ဖတ်လိုက် နောက်ဆက်တွဲ အမြင်တွေ ပေါ်လာလိုက်နဲ့။ ကဲ ရေးမယ်ဆိုပြီး မြေပုံလိုက်ရှာပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမြေပုံ။ ပြန်တုန်းက ဝယ်ခဲ့တာ၊ အခုသုံးရတော့မယ်။ မြေပုံမှာ ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက် ဟိုးမေခ မလိခကစပြီး မြစ်ဝကျွန်းပေါ်အထိ။မေခ မလိခ မြစ်နှစ်မြွှာ ပေါင်းဆုံ ဧရာဝတီ ဆိုတာပေါ်လာ။
တောက်လျှောက် စီးဆင်းလာလိုက်တာမြစ်ဝကျွန်းပေါ်မှာ မြစ်ခွဲတွေ မြစ်လက်တက်တွေ ချောင်းတွေ ဖြစ်သွားတယ်။ စဉ်းစားကြည့်ရင် အဲဒီ မြစ်ချောင်းတွေက ဘယ်ကဖြစ် ဘယ်ကလာ။ ဧရာဝတီကဖြစ်၊ ဧရာဝတီကလာပါတယ်။ ဒါကြောင့် ခေါင်းစဉ်ကို ဧရာဝတီမြစ်ဆီက လာတယ်လို့ ဆိုခဲ့တာပါ။ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသသည် မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးမှာ ဆန်စပါးအတွက် အားအထားရဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ မေခ မလိမ ရှိလို့ ဧရာဝတီရှိလာပါတယ်။ တနည်းပြောရရင် မြစ်ဆုံရှိလို့။ ဧရာဝတီရှိလို့ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဖြစ်လာပါတယ်။ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ရှိတာဟာ မြန်မာတွေ ထမင်းငတ်မသေဘူးလို့ ပြသနေသလိုပါပဲ။ လယ်ရှိရင် စပါးရှိမယ်၊ စပါးရှိရင် ဆန်ရနိုင်တယ်။ ဆန်ရရင် ထမင်းမငတ်တော့ပါ။ ပြောင်းပြန်ပြန်တွေးကြည့်တော့ ဧရာဝတီသာ တစ်ခုခုဖြစ်လို့ကတော့ ထမင်းငတ်ပြီပေါ့။
အဲဒါနဲ့ပဲ ဆရာတိုက်စိုးရဲ့ ဧရာဝတီ စာအုပ်ကို ရုံးပိတ်ရက် စနေ တနင်္ဂနွေမှာ ဖတ်လိုက် စဉ်းစားလိုက်နဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ တနင်္ဂနွေ ညနေလောက်မှာ တအုပ်လုံး ဖတ်ပြီးသွားပါတော့တယ်။ ဖတ်တာကလည်း အိမ်မှာ စိမ်ပြေနပြေ ထိုင်ပြီး ဖတ်တာမဟုတ်။ ရုံးပိတ်ရက်တွေမှာ ဖွင့်ရက်ထက် အလုပ်များပါတယ်။ သွားစရာတွေ လုပ်စရာတွေက တန်းစီးထားတာဖြစ်တယ်။ ဆိုတော့ စာအုပ်ကို သွားလေရာ တပါတည်းယူ ရထားပေါ်လည်းဖတ်၊ ကားပေါ်လည်းဖတ်။
စာအုပ်က ဒုတိယအကြိမ် ပြန်ထုတ်ဝေထားတာပါ။ ၂၀၀၃ ဒီဇင်ဘာလက ဒုတိယအကြိမ်။ ၁၉၈၀ မှာ ပထမအကြိမ်ထုတ်ဝေခဲ့တယ်လို့ စာအုပ်ရေးသူ ဆရာတိုက်စိုးက နိဒါန်းရေးပါတယ်။ ပထမအကြိမ်နဲ့ ဒုတိယအကြိမ် နှစ်ဆယ့်သုံးနှစ်ကြာခြားပါတယ်။ အခုတခါ ၂၀၁၅ ယခုနှစ်စပိုင်းမှာမှ ကျွန်တော်ဖတ်ရတော့ ၃၅ နှစ်လောက်ရှိပြီပေါ့ မူရင်းစာအုပ်သက်တမ်းက။ ဧရာဝတီလည်း ပြောင်းလဲခြင်းမက ပြောင်းလဲလို့နေပါတယ်။ ဆရာတိုက်စိုးသာ ရှိသေးရင် ဧရာဝတီနောက်ဆက်တွဲဆိုပြီးရေးဖြစ်မည်ထင်ပါတယ်၊ ဖြစ်ရပ်တွေက များမှများ ဖြစ်နေပြီကိုး။
ဆရာတိုက်စိုးက သူ့စာအုပ်ကို အပိုင်းသုံးပိုင်းခွဲထားပါတယ်။ ဧရာဝတီအစကနေ မြစ်ကြောင်းအတိုင်း တောက်လျှောက်ဆင်းလာလိုက်တာ မြစ်ကြောင်းတလျှောက်တွေ့ရတဲ့ မြို့့တွေ နယ်တွေအကြောင်း တချို့လည်း ခပ်ပါးပါး၊ တချို့လည်း အကျဉ်းလောက် သိသင့်တာတွေ ရေးပြသွားပါတယ်။ ဆိုင်ရာဆိုင်ရာ မြို့နယ်တွေရဲ့ သက်ဝင်လှုပ်ရှားပုံတွေကို စာပန်းချီခြယ်ပြခဲ့ပါတယ်။ သမိုင်းလိုရင် သမိုင်းထည့်၊ ပုံတိုပတ်စလိုရင် ပုံတိုပတ်စထည့်ဖြင့် စာဖတ်သူ လက်ကမချချင်လောက်အောင် ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်အထိရေးသွားပြီးမှ အပိုင်းတစ်ကို အဆုံးသတ်ပါတယ်။ အပေါ်မှာ ကျွန်တော်ရေးခဲ့သလို မြန်မာနိုင်ငံမြေပုံလေးကြည့်ပြီး ဖတ်နိုင်ရင် ၊ ဒါမှမဟုတ် အင်တာနက်ကနေ Google Map သုံးပြီး ဧရာမြစ်ကြောင်းတလျှောက်ကြည့်ပြီး ဖတ်သွားရင်တော့ ပိုကောင်း ပိုအသက်ဝင်မယ်ထင်ပါတယ်။
အပိုင်းနှစ်မှာ မြစ်ဧရာကို အခြေတည်ကာ ဖြစ်ပျက်ကြသော မြန်မာသမိုင်းကြောင်းကို ရေးပြထားပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ စောဒကတက်နိုင်တာက စာအုပ်ခေါင်းစဉ်က "ဧရာဝတီ" ဆိုပြီး တပ်ထားပေမယ့် ဒီအပိုင်းမှာ မြစ်အကြောင်းမပြောတော့ဘူးလို့ တက်စရာရှိပါတယ်။ ဆရာတိုက်စိုးက ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းကို အခြေပြုပြီး စစ်တွေဖြစ် မင်းတွေပြောင်း ခေတ်တွေပြောင်း ဒါတွေကို သိစေချင်လို့ တင်ပြခဲ့တယ်လို့ မှတ်ယူပါတယ်။ စစ်တိုက်တော့လည်း ဧရာဝတီပါရတာပါပဲ။ သူ့ကျွန်အောက် ရောက်ခဲ့ရတော့လည်း ဧရာဝတီပါရတာပါပဲ ဆိုတာကို သိစေ မြင်စေချင်လို့ ဖြစ်မည်ထင်ပါသည်။ ပျူ ခေတ်မှ စကာ ပု၊ပင်း၊အင်း၊တောင်၊ညောင်ရမ်းနောင်၊ ကုန်းဘောင် ကိုလိုနီ ဟူသော ခေတ်တွေကို တခေတ်ချင်း ပြသွားပါတယ်။
နောက်ဆုံး အပိုင်းသုံးတွင် ဧရာဝတီရေကြီးမှုကို ဖော်ပြခဲ့ကာ စာအုပ်ကို အဆုံးသတ်ခဲ့ပါတယ်။
စာအုပ်ဖတ်ပြီးတော့ အောက်ပါအချက်လေးတွေ ရပါတယ်။ အရင်က မသိခဲ့တာတွေပေါ့ ..
-ဧရာဝတီ ဖြစ်ပေါ်လာတာနဲ့ ပတ်သက်သော ကချင်ရိုးရာပုံပြင်
-ဒုတိယမြစ်ကျဉ်းနှင့် ဆက်စပ်သော စမ္ပာယ်နဂိုရ် ပုံပြင်
-ဒုတိယဘုရင်ခံ၏ အမဲလိုက်ခြင်း
-အောင်လံမြို့အကြောင်း
-တခေတ်တခါက အညာမှ ကုန်လှေများ အောက်ပြည်အောက်ရွာသို့ လာရောက်စျေးရောင်းကြပုံ
-ဝပ်ဆင်ကုမ္ပဏီရဲ့ ကုန်ရောင်းနည်း
-ပုဂံခေတ် ကျန်စစ်သားလက်ထက်က အဖြစ်တခု.. ရာဇကုမာရကို ကျန်စစ်သား၏သားလို့ ဆရာတိုက်စိုးက မဆိုခဲ့။ ကျန်စစ်သား၏ကျေးဇူးရှိခဲ့ဖူးသော အမတ်ဟုသာ ရေးသည်။ သမိုင်းအထောက်အထား မခိုင်လုံလို့ မရေးတာလားဟု စဉ်းစားဖွယ်ဖြစ်ပါတယ်။
-နရသူမင်းကို ပ့ံသကူမထေရ်မိန့်ဆိုသော စကား "လူ့ပြည်တွင် နင့်ထက်ဆိုးဝါး ညစ်ညမ်းသူ မရှိ"
-မွန်သူရဲကောင်း လဂွန်းအိန်
-မြန်မာ အင်္ဂလိပ် ဆက်ဆံရေးမှသည် သူ့ကျွန်အောက်ရောက်သည်အထိ .. အချို့အချက်များမှာ ငယ်စဉ် အတန်းကျောင်းနေတုန်းက မြန်မာသမိုင်းမှာ မထည့်ထားတဲ့ အကြောင်းတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
ညွှန်းပါရစေ ….
ဒီစာအုပ်သည် မြန်မာပြည်သူများ ဖတ်သင့်သော စာအုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ စာဖတ်တတ်သော ကလေးအရွယ်မှ မှန်ဘီလူးကိုင်ကာ စာဖတ်ဆဲရှိသော လူကြီးများအထိ မဖတ်ရသေးလျှင် ဖတ်ကြပါ။ စာအုပ်အရောင်းဆိုင်များမှာ ရှာကာ ဝယ်ဖတ်ပါ။ စာအုပ်အငှားဆိုင်များတွင် ရှိပါလျှင် ငှားဖတ်ပါ။ စာကြည့်တိုက်များတွင် ရှာဖတ်ပါ။ မရှိလျှင် ဝယ်လှူနိုင်က ဝယ်လှူပါ။ သို့မဟုတ် စာကြည့်တိုက်များကို ထိုစာအုပ်ဝယ်ရန်တိုက်တွန်းပါ။ ကျောင်းစာကြည့်တိုက်များကို လှူပါ။ ကလေးများ ဖတ်ပါစေ။
ဒီစာအုပ်ဖတ်ပြီးလျှင် ဘာကြောင့် ဧရာဝတီဟာ အရေးပါရသလဲ အရေးကြီးရသလဲဆိုတာ သဘောပေါက်နိုင်ပါသည်။ ကလေးများအား မြေပုံနှင့်တကွ ရှင်းပြပါ။
စာအုပ်ဖတ်ပြီး မြစ်ဧရာကို ချစ်သူများ တိုးပွားကာ မြစ်ဧရာ အဓွန့်ရှည်ရန် ကြိုးပမ်းသူများ များပြားလားနိုင်ပါစေကြောင်း အကျိုးမျှော်ကာ ဆရာတိုက်စိုး၏ "ဧရာဝတီ" စာအုပ်အား မှီသမျှ ဉာဏ်ဖြင့် ညွှန်းဆိုလိုက်ရပါကြောင်း ။ ။
ကျော်မောင်(တိုင်းတာရေး)
၁၃-ဇန်နဝါရီ-၂၀၁၅
မှတ်ချက်။ ။လွန်ခဲ့တဲ့ တနှစ်က ရေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်
