Aug 12, 2014

အသုံးကျရဲ့လား (၃) ... မြန်မာအက္ခရာစဉ်

တက္ကသိုလ်မှာ တက်တုန်းက အက္ခရာစဉ် ဆိုတာ သင်ရပါတယ်။ မြန်မာအက္ခရာစဉ်ပါ။ ဗျည်းစဉ်၊ သရ နှင့် အသတ်စဉ် ၊ဗျည်းတွဲစဉ် တို့ပေါ့။ အက္ခရာစဉ်ကို ပထမဆုံး လေ့လာသင်ယူရတဲ့ အတန်းချိန်အပြီး မြန်မာစာ ဆရာ အခန်းထဲက အထွက်မှာ လိုက်မေးခဲ့ပါတယ်။

ဆရာ ကျွန်တော်တို့ ဘာကြောင့် အက္ခရာစဉ် သင်ရပါလည်း ခင်ဗျာ ပေါ့။ ဆရာ က ဖြေပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ အဘိဓာန်ကြည့်လို့ရတာပေါ့ တဲ့။ အဲဒီတုန်းက ဆရာရဲ့ သင်ပြမှု ကောင်းတာကြောင့် အက္ခရာ စဉ်တတ်ခဲ့ပါတယ်။ စာမေးပွဲမှာလည်း သေသေချာချာ စဉ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီ အက္ခရာစဉ်တဲ့နည်းကို အသုံးပြုပြီး မြန်မာအဘိဓာန် မကြည့်ခဲ့တာ ကတော့ အမှန်ပါပဲ။ ငါ မြန်မာပဲ ၊ ငါ ဖတ်တဲ့ မြန်မာလိုရေးထားတဲ့ ကာတွန်း ကဗျာ ဆောင်းပါး ဝတ္ထု အစုစုမှာ မြန်မာအဘိဓာန် သုံးရလောက်တဲ့ စကားလုံး မပါပါဘူး၊ ပါရင်လည်း တတ်သိနားလည်တဲ့ လူကြီးသူမတွေ မေးနိုင်တာပဲ ဆိုပြီး တကယ်လည်း အဘိဓာန်ကို သေသေချာချာ မသုံးခဲ့ဘူး၊ အဘိဓာန်ကြည့်ရင်လည်း အက္ခရာစဉ်နည်းကို မသုံးဘဲ လျှောက်ပြီး  လှန်လျောရှာဖွေတာပဲ များပါတယ်။

ဒီမှာ အလျဉ်းသင့်လို့ ဆရာ တစ်ယောက်ပြောပြဖူးတာ ပြန်ပြောပါရစေ။ သူပြောတာက ခင်ဗျားတို့ သတိထားမိကြလား၊ အင်္ဂလိပ်စာဟာ ဘာကြောင့် နိုင်ငံအတော်များများမှာ အသုံးပြုကြတာလည်းတဲ့။ အင်္ဂလိပ်စာမှာ အက္ခရာက အေ ကနေ ဇက် အထိ (၂၆) လုံးပဲရှိပြီး အဲဒီ (၂၆) လုံးနဲ့ပဲ စကားလုံးတွေ ဖြစ်လောက်အောင် ရိုးရှင်းလို့ပဲတဲ့။ ဒါ ဆရာ့ အယူအဆ။ အင်္ဂလိပ်အဘိဓာန်သုံးပြီး စကားလုံးအဓိပ္ပါယ် ရှာရတာ အလွန်လွယ်ကူပါတယ်။ သူု့အက္ခရာ အစဉ်အတိုင်းသွားတာပဲ၊ မြန်မာစာလို ဗျည်းစဉ်၊ သရ နှင့် အသတ်စဉ် ၊ဗျည်းတွဲစဉ် ဆိုတာတွေ မရှိပါဘူး။

မြန်မာစာ မြန်မာစကားနဲ့ပတ်သက်လို့ ဖတ်ထား မှတ်ထားတာလေး တစ်ခုကျတော့ ... တစ်ခါက နိုင်ငံခြားသူ ဘိုမကြီးတစ်ယောက် မြန်မာပြည်မှာ မြန်မာစကားလေ့လာ၊ အတော်တတ်ပြီဆိုပြီး သူ့နိုင်ငံပြန်မယ်ပြင်၊ ရထားဘူတာအရောက် သူ့ရဲ့ များပြားလှတဲ့ အထုပ််ကြီး အထုပ််ငယ်တွေကြည့်ပြီး နယ်ခံ အဒေါ်ကြီးတစ်ယောက် လှမ်းပြောလိုက်တဲ့ ဒီဘိုမကလည်း ဗြုတ်စဗျင်းတောင်းတွေ များလှချည်လား ဆိုတဲ့စကားက  ဗြုတ်စဗျင်းတောင်း ဆိုတာကို နားမလည်လို့ မပြန်ဖြစ်တော့ဘဲ မြန်မာစာဆက်သင်ရတဲ့အကြာင်းလေး သတိရမိပါတယ်။ (ဗြုတ်စဗျင်းတောင်း/ဗျုတ်စာ့ဗျင်းဒေါင်း/န-အမျိုးစုံ ရောနှောနေသည့် အသေးအဖွဲပစ္စည်းစု) 

အက္ခရာစဉ် အကြာင်း ပြန်ဆက်ပါ့မယ်။ မြန်မာပြည်က စင်ကာပူကို လာဖို့ ပြင်တော့ လိုရမယ်ရဆိုပြီး မြန်မာစာအဖွဲ့ဦးစီးဌာနက ထုတ်တဲ့ ခရီးဆောင်မြန်မာအဘိဓာန် စာအုပ်ယူလာခဲ့တယ်။ တစ်နှစ် နှစ်နှစ်ကြာတဲ့ အထိ မသုံးဖြစ်၊ ကဲ ဘာသာပြန်ရေးမယ် ဆောင်းပါးတွေ ရေးမယ်ဆိုမှ ကိုယ်ရေးမယ့် စကားလုံး တကယ်သိအောင် အဘိဓာန် သုံးရပါတယ်။ အဲဒီမှာ စပြီး တိုင်ပတ်တာပဲ။ အချိန်က မရတဲ့အထဲ မြန်မာအဘိဓာန်မှာ ရှာချင်တဲ့ စကားလုံးကို လှန်လျောရှာနေတာနဲ့ပဲ မပြီးနိုင်။ ကျောင်းတုန်းက သင်ခဲ့ရတာကလည်း မေ့တေ့တေ့ဖြစ်။ သင်ပြီး တတ်ပြီးကတည်းက အမြဲမဟုတ်တောင် ရံခါလောက် သုံးနေရင် အတော်အသုံးဝင်မှာပဲ။ ဒီမှာ စောဒက တက်စရာက မြန်မာအဘိဓာန်များဗျာ ဆော့ဝဲလ် ဖြစ်ဖြစ်၊ စီဒီ ဖြစ်ဖြစ်  ကွန်ပျူတာနဲ့ သုံးပေါ့လို့ ဆိုချင်ဆိုနိုင်ပါတယ်။ မှန်ပါတယ် ၊ အဲဒါတွေ သုံးမယ်ဆိုရင်တော့ အက္ခရာစဉ်နည်း တတ်ဖို့ မလိုအပ်ပါ။  မြန်မာအဘိဓာန် ဆော့ဝဲလ် ရေးသူတွေ ကတော့ အက္ခရာစဉ် တတ်ဖို့လိုတာပေါ့။ ဒါတွေမြင်လို့ ကျောင်းမှာ အက္ခရာစဉ် သင်ခဲ့တာဖြစ်မယ် ထင်တယ်။ အခုထိ ကျောင်းမှာသင်ဆဲပဲဆိုရင် သင်ကြားခြင်း ရည်ရွယ်ချက်က အဘိဓာန်ဖတ်တတ်ဖို့ မဟုတ်တော့ဘဲ အဘိဓာန်ပြုစုဖို့ ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ တတ်ထားတဲ့ ပညာအသုံးချရကောင်းမှန်း မသိတာ၊ အသုံးမချခဲ့တာနဲ့ လိုအပ်တဲ့ အချိန်မှာ မသုံးတတ်တော့တာကို ဖော်ပြလိုခြင်း အရင်းခံ ဖြစ်ပါတယ်။

တတ်ထားသော ပညာရပ်များ အသုံးကျအောင် အသုံးချနိုင်သော ပညာရှင်များဖြစ်ပေါ်လာရန် ရည်သန်ကာ တိုက်တွန်းရေးသားလိုက်ရပါကြောင်း ။   ။
(မှတ်ချက်။ ။   စာရွက်ပေါ်မှာ လွန်ခဲ့သော တစ်နှစ်လောက်က ချရေးဖူးတာလေး ပြန်လည်ပြင်ဆင်ကာ ရေးလိုက်သော ဆောင်းပါး ဖြစ်ပါတယ်) 

ကျော်မောင် (တိုင်းတာရေး)

အသုံးကျရဲ့လား (၂) ... အင်တာနက်မှာ မြန်မာလိုဘာသာပြန်မယ်

အင်တာနက်သုံးခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်များတွင် လိုအပ်သောအချက်အလက်ရှာဖွေခြင်း ပါဝင်သည်။ အင်တာနက် သုံးနေသည်ဟုဆိုလျှင် ထိုသူသည် တစ်ဦးတည်း မဟုတ်တော့၊ မြန်မာတွင် သုံးလျှင် မြန်မာသည် မြန်မာတစ်နိုင်ငံတည်းတွင် မဟုတ်၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေရင်းပင် တစ်ကမ္ဘာလုံးရှိ ကွန်ရက်များနှင့် ချိတ်ဆက်ထားပြီဖြစ်သည်။ ထိုသို့ဆိုလျှင် သူ့ဆီက အချက်အလက် ကိုယ်ကယူရုံမက ကိုယ့်ဆီက အချက်အလက်များ သူတို့လာကြည့်ကြတော့သည်။ ကိုယ်က သူတို့ဆီမှ သိချင်တာ သိနိုင်ရန် သူတို့ရေးထား၊ ပြောထားတာကို နားလည်ဖို့ လိုသည်။ ထိုတွင် အင်တာနက် ခေတ်မစားခင်က မြန်မာပြည်တွင် ကြိုးစားကြသော ရှိပြီးဖြစ်သော ဟောင်းသော်လည်း ကောင်းနေဆဲ ဖြစ်သော နည်းလမ်းကို သုံးကြပါစို့။ ဘာသာပြန်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
၄င်းကို နိုင်ငံခြားဘာသာရပ်စကား တတ်ထားသူများ၊ အသိ်ပညာ နည်းပညာအထူးပြုပုဂ္ဂိုလ်များက ဆောင်ရွက်ရပါမည်။ မြန်မာမှသည် တခြားဘာသာစကားသို့ ၊ တခြားဘာသာစကားမှသည် မြန်မာသို့ သွင်သွင်ပြန်ကြရပါမည်။ နိုင်ငံခြားဘာသာရပ်အထူးပြု ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် အသိ်ပညာ နည်းပညာအထူးပြုပုဂ္ဂိုလ်များ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ နောက်တစ်နည်းမှာ နိုင်ငံခြားဘာသာရပ်အထူးပြုများက စိတ်ဝင်စားရာ အတတ်ပညာ နည်းပညာများအား လေ့လာပြီး မြန်မာဘာသာသို့ ပြန်ဆိုလျက် အတတ်ပညာ နည်းပညာအထူးပြုများကလည်း ဘာသာစကားများ ပိုမိုတတ်ကျွမ်းအောင် ကြိုးစားကာ မြန်မာဘာသာသို့ ပြန်ဆိုရပါမည်။ သုတ ရသနှင့် လုပ်ငန်းဆောင်တာများအား မြန်မာမှု များများပြုနိုင်ပါက ဘာသာစကားအားနည်းသူများအတွက် လွန်စွာအထောက်အကူပြုမည် ထင်ပါသည်။ တချိန်တည်းမှာပင် လူငယ်လူရွယ်များအား ဘာသာစကားတတ်ကျွမ်းဖို့ တွန်းအားပေး တိုက်တွန်းကြရပါမည်။ အင်တာနက်တွင် မြန်မာပြန်ထားသည်များ များစွာရှိလာပါက၊ သို့မဟုတ် အသိ်ပညာ နည်းပညာကျွမ်းကျင်သူများမှ သူတို့၏ အသိ အတတ် အတွေ့အကြုံ ပေါင်းစုံတို့အား မြန်မာဘာသာဖြင့် ပြန်လည် မျှဝေခြင်းများ များစွာရှိလာပါက အင်တာနက်သုံးသော မြန်မာလူမျိုးများ အသိပညာ အတတ်ပညာများ ပိုမိုတိုးပွားကာ အင်တာနက်၏ အသုံးကျမှုအား လက်တွေ့ သိနိုင်မည် ဖြစ်ပါကြောင်း ။ ။ အင်တာနက်သုံးခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်များတွင် လိုအပ်သောအချက်အလက်ရှာဖွေခြင်း ပါဝင်သည်။ အင်တာနက် သုံးနေသည်ဟုဆိုလျှင် ထိုသူသည် တစ်ဦးတည်း မဟုတ်တော့၊ မြန်မာတွင် သုံးလျှင် မြန်မာသည် မြန်မာတစ်နိုင်ငံတည်းတွင် မဟုတ်၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေရင်းပင် တစ်ကမ္ဘာလုံးရှိ ကွန်ရက်များနှင့် ချိတ်ဆက်ထားပြီဖြစ်သည်။ ထိုသို့ဆိုလျှင် သူ့ဆီက အချက်အလက် ကိုယ်ကယူရုံမက ကိုယ့်ဆီက အချက်အလက်များ သူတို့လာကြည့်ကြတော့သည်။ ကိုယ်က သူတို့ဆီမှ သိချင်တာ သိနိုင်ရန် သူတို့ရေးထား၊ ပြောထားတာကို နားလည်ဖို့ လိုသည်။ ထိုတွင် အင်တာနက် ခေတ်မစားခင်က မြန်မာပြည်တွင် ကြိုးစားကြသော ရှိပြီးဖြစ်သော ဟောင်းသော်လည်း ကောင်းနေဆဲ ဖြစ်သော နည်းလမ်းကို သုံးကြပါစို့။ ဘာသာပြန်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ၄င်းကို နိုင်ငံခြားဘာသာရပ်စကား တတ်ထားသူများ၊ အသိ်ပညာ နည်းပညာအထူးပြုပုဂ္ဂိုလ်များက ဆောင်ရွက်ရပါမည်။ မြန်မာမှသည် တခြားဘာသာစကားသို့ ၊ တခြားဘာသာစကားမှသည် မြန်မာသို့ သွင်သွင်ပြန်ကြရပါမည်။ နိုင်ငံခြားဘာသာရပ်အထူးပြု ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် အသိ်ပညာ နည်းပညာအထူးပြုပုဂ္ဂိုလ်များ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ နောက်တစ်နည်းမှာ နိုင်ငံခြားဘာသာရပ်အထူးပြုများက စိတ်ဝင်စားရာ အတတ်ပညာ နည်းပညာများအား လေ့လာပြီး မြန်မာဘာသာသို့ ပြန်ဆိုလျက် အတတ်ပညာ နည်းပညာအထူးပြုများကလည်း ဘာသာစကားများ ပိုမိုတတ်ကျွမ်းအောင် ကြိုးစားကာ မြန်မာဘာသာသို့ ပြန်ဆိုရပါမည်။ သုတ ရသနှင့် လုပ်ငန်းဆောင်တာများအား မြန်မာမှု များများပြုနိုင်ပါက ဘာသာစကားအားနည်းသူများအတွက် လွန်စွာအထောက်အကူပြုမည် ထင်ပါသည်။ တချိန်တည်းမှာပင် လူငယ်လူရွယ်များအား ဘာသာစကားတတ်ကျွမ်းဖို့ တွန်းအားပေး တိုက်တွန်းကြရပါမည်။ အင်တာနက်တွင် မြန်မာပြန်ထားသည်များ များစွာရှိလာပါက၊ သို့မဟုတ် အသိ်ပညာ နည်းပညာကျွမ်းကျင်သူများမှ သူတို့၏ အသိ အတတ် အတွေ့အကြုံ ပေါင်းစုံတို့အား မြန်မာဘာသာဖြင့် ပြန်လည် မျှဝေခြင်းများ များစွာရှိလာပါက အင်တာနက်သုံးသော မြန်မာလူမျိုးများ အသိပညာ အတတ်ပညာများ ပိုမိုတိုးပွားကာ အင်တာနက်၏ အသုံးကျမှုအား လက်တွေ့ သိနိုင်မည် ဖြစ်ပါကြောင်း ။ ။

ကျော်မောင် (တိုင်းတာရေး)

Aug 11, 2014

အသုံးကျရဲ့လား (၁) ... ပြန်သုံးပစ္စည်း

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်လောက်က ထင်တယ်၊ တနင်္ဂနွေ တစ်ရက် မြို့ထဲအသွား ရထားပေါ်မှာ (စင်ကာပူအခေါ် MRT - Mass Rapid Transit) ထိုင်ခုံမရဘဲ မတ်တပ်စီးလိုက်ပါနေတုန်း .... ဘူတာတစ်ခုရောက်တော့ ဆယ်ကျော်သက် ကလေးမတယောက် တက်လာတယ်။ စတိုင်ကျကျဝတ်စားထားပြီး အားလပ်ရက် ရည်းစားနဲ့ လျှောက်လည်မယ့်ပုံစံ။ ထင်တဲ့အတိုင်း နောက် သုံးဘူတာ လောက်မှာ ကောင်လေးတက်လာတယ်။ သူလည်း ရှိုးနဲ့မိုးနဲ့ပေါ့ ။ ကောင်လေးက သူု့ကောင်မလေး ကိုတွေ့တွေ့ချင်းပဲ ဘောလ်ပင်တစ်ချောင်း ပေးလိုက်တယ်၊ " For you " တဲ့ ၊ ရှေ့မှာဆိုတော့ အဲဒီဘောလ်ပင် ကိုသေသေချာချာမြင်ရတယ်၊ စိတ်ထဲက ပြောမိတယ် ဒီကောင် ငတုံး ဆိုပြီး ၊  ဒိတ်တဲ့နေ့မှာ လက်ဆောင်ပေးတာက ရိုးရိုးဘောလ်ပင် တစ်ချောင်း၊ အရောင်က ဖြူလျလျ၊ မမွဲတမွဲ၊ ကောင်မလေး စိတ်ညစ်သွားပုံရတယ်၊ တစ်ချက်ကြည့်ပြီး အိတ်ထဲ ထည့်ဖို့ အိတ်ကိုဖွင့်တယ်၊ အဲဒီမှာမှ ကောင်လေးက ပြောတယ် " That pen, recycle one " ကောင်မလေး အိတ်ကိုပိတ်လိုက်တယ် ပြီးတော့ ဘောလ်ပင်ကို သေသေချာချာ ကြည့်တယ်၊ ကောင်လေးကို ပြုံးပြုံးလေးနဲ့ ပြောလိုက်တာက "Thank you!" တဲ့ ။ အဲဒီနောက် သူ့တို့စုံတွဲ ရထားပေါ်က ဆင်းသွားတယ်၊ recycle-pen လို့သိတာနဲ့ ကောင်မလေး ဘာကြောင့်သဘောကျသွားတာလဲ၊ ကောင်လေးကရော ဒီ recycle pen ကိုမှ လက်ဆောင်ပေးဖို့ ဘယ်လို စိတ်ကူးရခဲ့တာလဲ။ သေချာတာက သူတို့နှစ်ယောက်စလုံး recycle အသုံး ကောင်းကောင်းသိပုံ ရကြပါတယ်။ ပစ္စည်းတစ်ခုဟာ သူ့့ရဲ့ ပုံမှန်အသုံးပြုနိုင်တာထက် ပိုပြီး သုံးနိုင်ရင်၊  သုံးပြီးနောက် စွန့်ပစ်ပစ္စည်းဖြစ်သွားတောင်မှ တခြားပစ္စည်းအသစ်အနေနဲဲ့ဖြစ်ဖြစ်၊ အလားတူ ပစ္စည်းအနေနဲ့ဖြစ်ဖြစ် ပြန်လည်ထုတ်လုပ် အသုံးပြုနိုင်မယ်ဆိုရင် စွမ်းအင် ဖြုန်းတီးမှုု ကာကွယ်ရာ ရောက်ပြီး၊ အသုံးကျမှု ကတော့ တိုင်းတာလို့ မရနိုင်လောက်အောင် ဖြစ်မှာပါ။ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရာလည်း ရောက်ပါတယ်။ အသုံးကျမှု မကျမှုကို သိမှသာ အလုပ်တွင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကတော့ တွေ့မိ ကြားမိတာလေး မျှကြည့်တာပါ။

ကျော်မောင် (တိုင်းတာရေး)